Τον Μάρτιο του 1821 ξεσπάει η Ελληνική Επανάσταση. Προκηρύξεις σηματοδοτούν την έναρξη του Αγώνα σε πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας αλλά και σε νησιά του Αιγαίου.
To «Προκήρυγμα Εθνικόν» είναι κείμενο που διαδίδεται μέσω του ελληνικού στόλου και παρακινεί τους νησιώτες να λάβουν μέρος στην Επανάσταση:
«Όσοι έχετε καράβια, μικρά και μεγάλα, αρματώσετέ τα και ενωθείτε με τον Ελληνικόν στόλον».**
Τα νησιά ενώνονται με τους επαναστάτες και υψώνουν την επαναστατική σημαία. Τα πλοία τους μεταφέρουν τις προκηρύξεις συμβάλοντας στη διάδοση και εδραίωση του Αγώνα. Το κείμενο καλεί τους καπεταναίους να μη λυπηθούν ούτε χρήματα, ούτε οτιδήποτε άλλο.
«Όποιος ημπορώντας να συναγωνισθεί και να συντρέξη με όποιον τρόπον ημπορεί, ήθελεν ήναι αδιάφορος εις τον κοινόν πόλεμον του έθνους, τοιούτος είναι εθνοκατάρατος, βδέλυγμα ανθρώπων και εξουθένημα λαού».
Κοινός τόπος των προκηρύξεων ήταν οι ιστορικές αναφορές.
Παραλλήλιζαν τους Τούρκους με τους Πέρσες που επιτέθηκαν στην Ελλάδα τον 5ο π.Χ. αι. ενώ καλούσαν τους Έλληνες να συμπεριφερθούν ως άλλοι Λεωνίδες. Μέσω των επαναστατικών προκηρύξεων διαδίδεται η Επανάσταση με τρόπο ενθουσιώδη και πανηγυρικό.***
Πηγές: * ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ («Προκήρυγμα Εθνικόν». Από το έντυπο «Έκθεση περί των επιχειρήσεων του ελληνικού στόλου κατά τα έτη 1821 και 1822». Παρίσι, 1822. 2)
** ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ («Προκήρυγμα Εθνικόν». Από το έντυπο «Έκθεση περί των επιχειρήσεων του ελληνικού στόλου κατά τα έτη 1821 και 1822». Παρίσι, 1822. 2)
*** ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ («Προκήρυγμα Εθνικόν». Από το έντυπο «Έκθεση περί των επιχειρήσεων του ελληνικού στόλου κατά τα έτη 1821 και 1822». Παρίσι, 1822.2)
Κείμενα: Παύλος Κουτουζής
Εκφώνηση: Άννα Μπάστα
