Προχωρούν οι διαδικασίες για την ανέγερση μνημείου ιστορικής μνήμης για τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής στην παραλία της Αρετσούς στην Καλαμαριά. Το μνημείο θα τοποθετηθεί στο σημείο που βρίσκονταν τα Απολυμαντήρια –ή αλλιώς Λοιμοκαθαρκτήρια. Ο χώρος παραχωρείται στον δήμο από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου.
«Είχε συσταθεί μια επιτροπή επί της προηγούμενης κυβέρνησης για την ανέγερση μνημείου Απολυμαντηρίων και τη κήρυξη τμήμα του παραλιακού μετώπου της Καλαμαριάς σε τόπο Ιστορικής Μνήμης, η οποία είχε μείνει στα χαρτιά.», αναφέρει στον Αθήνα 9.84, ο δήμαρχος Καλαμαριάς Γιάννης Δαρδαμανέλης. «Η επιτροπή έχει, πλεόν, ενεργοποιηθεί με στόχο την κατασκευή ενός μνημείου στο σημείο που βρίσκονταν τα Απολυμαντήρια –ή αλλιώς Λοιμοκαθαρκτήρια από όπου πέρασαν όλοι οι πρόσφυγες που ήρθαν από την Μικρά Ασία και τον Πόντο πριν κατευθυνθούν στην ενδοχώρα. Περίπου 300.000 πρόσφυγες από τους οποίους αρκετές δεκάδες χιλιάδες άφησαν την τελευταία τους πνοή. Εκεί κουρεύονταν αποπαρισιτώνονταν κλπ καθώς έφταναν σε άσχημη κατάσταση. Τα Απολυμαντήρια κατεδαφίστηκαν την δεκαετία του ’70.»
«Η διαδικασία παραχώρησης από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) στο δήμο Καλαμαριάς της συνολικής έκτασης 66 στρεμμάτων πλαζ στην Αρετσού προχωρά, απομένει να κάνουμε κάποια βήματα εμείς ως δήμος και να ολοκληρωθεί ο στόχος μας που είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση αυτού του μνημείου» σημειώνει ο κ. Δαρδαμανέλης. «Το μνημείο του οποίου η η μορφή δεν έχει αποφασιστεί ακόμα θα πρέπει να είναι αντάξιο της ιστορικότητας και της σημαντικότητας της Καλαμαριάς ως τόπος υποδοχής προσφύγων. Η επιτροπή θα συνεργαστεί και με το «Δίκτυο πόλεων με ποντιακές κοινότητες» την πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ για την αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού ελληνισμού».
Σύμφωνα με στοιχεία του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού (ΙΑΠΕ):
Τα «Απολυμαντήρια» Kαλαμαριάς ή αλλιώς η «Καραντίνα» ή το «Προσφυγοθανείο» ήταν από το 1916 μέχρι και το 1924 (ιδιαίτερα ανάμεσα στο 1920 και 1922) τόπος μαρτυρίου και θανάτου για χιλιάδες πρόσφυγες (22.000 νεκροί, 335.000 «φιλοξενούμενοι») . Εκτείνονταν από τη σημερινή «Πλάζ Αρετσούς» και το Δημοτικό Κινηματογράφο «Αργώ» μέχρι το «Κυβερνείο». Οι συνθήκες «φιλοξενίας» ήταν άθλιες και η διαδικασία απολύμανσης μαρτυρική και επώδυνη.
Καλλιόπη Ασλανίδου
