Ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στον σαγηνευτικό, περίπλοκο και επικίνδυνο κόσμο των μυστικών υπηρεσιών που ο συγγραφέας γνώριζε πολύ καλά από πρώτο χέρι.
Ο κεντρικός ήρωας, ο πράκτορας Μορίς Κάσελ, 62 ετών, έχει αποσυρθεί στα κεντρικά γραφεία του Λονδίνου, ενώ ζει με τη νεότερη μαύρη σύζυγό του, την οποία έχει γνωρίσει από προηγούμενη αποστολή στη Νότια Αφρική, και τον μικρό γιο της. Όταν μια διαρροή πληροφοριών ξεσπάει στο τμήμα του, ο υποτιθέμενος ασφαλής κόσμος του αναστατώνεται.
Διπλά παιχνίδια, κατασκοπικές ίντριγκες, αντικρουόμενα συμφέροντα των εθνών και το απαρτχάιντ αναμειγνύονται συναρπαστικά με σωστές δόσεις αγωνίας, πικρού χιούμορ και σαρδόνιας ειρωνείας. Ο έρωτας στέκεται εμπόδιο και μείζον ελάττωμα σε ένα επάγγελμα το οποίο απαιτεί απόλυτη εχεμύθεια. Κυρίως, όμως, ο περίφημος Άγγλος συγγραφέας στοχάζεται σε ένα από τα τελευταία του έργα (1978) για τη μελαγχολία της ανθρώπινης ύπαρξης, για τις παντός είδους αμφιβολίες που μας ταλανίζουν και για τον ανθρώπινο παράγοντα που καμία μεγάλη δύναμη, κανένα συμφέρον δεν υπολογίζει, παντελώς αμελητέα ποσότητα στον κυρίαρχο κυνισμό.
«Παίζουμε διάφορα παιχνίδια … όλοι μας παίζουμε παιχνίδια. Είναι σημαντικό να μην παίρνουμε το παιχνίδι πολύ στα σοβαρά, αλλιώς θα χάσουμε. Θα πρέπει να ’μαστε ευέλικτοι, αρκεί- κι αυτό είναι σημαντικό- να παίζουμε το ίδιο παιχνίδι».
«Ένας ερωτευμένος άνδρας περιδιαβαίνει τον κόσμο σαν αναρχικός, κρατώντας μια ωρολογιακή βόμβα».
Το μυθιστόρημα του Γκράχαμ Γκρην «Ο ανθρώπινος παράγοντας» κυκλοφορεί σε μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη από τις εκδόσεις Πόλις. Το 1979 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Ότο Πρέμινγκερ με πρωταγωνιστές τους Νικόλ Γουίλιαμσον, Ρίτσαρντ Ατένμπορο, Ντέρεκ Τζάκομπι, Τζον Γκίλγουντ και Ιμάν.
Κώστας Μοστράτος
