Η Άνγκελα Μέκρελ και ο Εμανουέλ Μακρόν φαίνεται ότι βλέπουν με διαφορετική ματιά την επιλογή του επόμενου/της επόμενης προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ το απόγευμα πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες η άτυπη σύνοδος των ηγετών της ΕΕ στην οποία θα γίνει αποτίμηση των αποτελεσμάτων των Ευρωεκλογών. Παράλληλα, θα ξεκινήσει η μακρά διαδικασία επιλογής υποψηφίων για την προεδρία των θεσμών της ΕΕ, της Επιτροπής, του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Κεντρικής Τράπεζας.
Η οπτική Μέρκελ
Ενόψει της Συνόδου, η καγκελάριος δήλωσε ότι η Γερμανία εξακολουθεί να τάσσεται υπέρ της επιλογής του Spitzenkandidat (κορυφαίου υποψηφίου) που ανήκει στο κόμμα το οποίο ήρθε πρώτο την Κυριακή, δηλαδή τον υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκει και το δικό της κόμμα, η Ένωση Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών.
Χθες το απόγευμα, η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να λάβουν σύντομα αποφάσεις. “Θέλουμε να βρούμε μία λύση όσο το δυνατόν γρηγορότερα, δεδομένου ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συνεδριάσει στις αρχές Ιουνίου. Καλόν θα ήταν έως τότε να έχουμε μία πρόταση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο”.
Η καγκελάριος τόνισε ότι τόσο το δικό της κόμμα όσο και οι κυβερνητικοί της εταίροι (Σοσιαλδημοκράτες) συνεχίζουν να υποστηρίζουν τη διαδικασία του Spitzenkandidat.
Η διαδικασία του Spitzenkandidat
Βάσει αυτής της διαδικασίας, η οποία εισήχθη το 2014, τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα ορίζουν πριν την διεξαγωγή των Ευρωεκλογών τους κορυφαίους υποψηφίους τους για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι υποψήφιοι προτείνονται από τους αρχηγούς των κρατών-μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αφού ληφθεί υπόψη το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών. Για να εκλεγεί πρόεδρος ένας υποψήφιος, πρέπει να στηριχθεί από την πλειοψηφία των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Μολονότι το ΕΛΚ είχε απώλειες πολλών εδρών στις Ευρωεκλογές, παραμένει πρώτο κόμμα και ο Spitzenkandidat του είναι ο γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ.
Η οπτική Μακρόν
Και ο γάλλος πρόεδρος επιθυμεί άμεση συμφωνία στο ζήτημα του υποψηφίου, ιδανικά εντός Ιουνίου, όπως δήλωσε χθες. Συνεργάτης του, εντούτοις, επεσήμανε στο Reuters ότι η διαδικασία του Spitzenkandidat δεν πρέπει να είναι αυτοματοποιημένη, αλλά αποτέλεσμα διαβουλεύσεων. Το κόμμα του Μακρόν έχει επανειλημμένως ταχθεί εναντίον της διαδικασίας, ούτως ή άλλως.
Αλλαγή ισορροπιών
Το ΕΛΚ συνιστά την μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το 1999. Ενώ, όμως, αναδείχθηκε πρώτη δύναμη και σε αυτές τις Ευρωεκλογές, έχασε 36 έδρες, έχοντας μόλις 180 πλέον. Οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, παραμένουν δεύτερη δύναμη, έχασαν, ωστόσο, 39 έδρες, καταλήγοντας να έχουν μόνο 146.
Ως εκ τούτου, οι δύο ομάδες που συγκέντρωναν παραδοσιακά την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο συνολικά αριθμεί 751 έδρες, είναι αναγκασμένα να προχωρήσουν σε συμμαχία με άλλες ομάδες -κατά πάσα πιθανότητα τους Φιλελευθέρους, ενδεχομένως και τους Πρασίνους– προκειμένου να έρθουν σε συμφωνία για την ηγεσία των θεσμών της ΕΕ.
Τα αποτελέσματα της Κυριακής ενίσχυσαν την επιρροή του Μακρόν και του κόμματός του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που δημιουργήθηκε το 2016 και για πρώτη φορά καταλαμβάνει 23 έδρες. Κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι το ισχυρότερο κόμμα στην Συμμαχία των Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE) και το τρίτο ισχυρότερο μετά το ΕΛΚ και τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές.
Οικοδόμηση συμμαχιών
Ο Βέμπερ, επικεφαλής του ΕΛΚ, ο οποίος ανήκει στη βαυαρική Ένωση Χριστιανοκοινωνιστών, αδελφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών, δήλωσε ότι θα συνομιλήσει με άλλες πολιτικές ομάδες, με στόχο τον σχηματισμό ενός συνασπισμού που θα περιλαμβάνει ομάδες από ένα ευρύτερο πολιτικό φάσμα.
Πάντως, αυτές οι συζητήσεις αναμένονται δύσκολες. “Κατά την άποψή μας, ο υποψήφιος που στηρίζει η Άνγκελα Μέρκελ αποκλείστηκε μετά το εκλογικό αποτέλεσμα”, είπε χθες ο Πασκάλ Κανφάν, ένας από τους κύριους υποψηφίους της παράταξης του Μακρόν, συμπληρώνοντας: “Η μελλοντική πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περνάει αναμφίβολα από εμάς. Χωρίς εμάς, δεν πρόκειται να επιτευχθεί”.
Ο Κανφάν, που παλαιότερα ήταν μέλος των γάλλων Πρασίνων, υπονόησε ότι τάσσεται υπέρ μίας σύμπραξης με την πολιτική ομάδα των Πρασινων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία βγήκε επίσης ενισχυμένη.
Ανάμεσα στους υποψήφιους για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ο νυν αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς (Σοσιαλιστές και Δημοκράτες-Ολλανδός) και η απερχόμενη Επίτροπος Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βέσταγκερ (Φιλελεύθερη-Δανή).
Δομίνα Διαμαντοπούλου
