back to top
18 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

18 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η προσέλκυση ξένων κινηματογραφικών παραγωγών στην Ελλάδα – Έρευνα του «Αθήνα 9.84»

Διαβάστε επίσης

Την κινηματογραφική πραγματικότητα στην Ελλάδα, ανέδειξε ο Αθήνα 9.84. Η νέα μεγάλη έρευνα του σταθμού της πόλης, με θέμα «Προσέλκυση ξένων κινηματογραφικών παραγωγών», εστίασε στα στοιχεία για το ισχύον νομικό πλαίσιο, τις κινηματογραφικές άδειες, τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και στα νέα φορολογικά και οικονομικά κίνητρα.

Αρκεί μόνο το περίφημο ελληνικό φως; Το φυσικό κάλλος; Οι αρχαιολογικοί θησαυροί; Η Αθήνα ως το αρχαίο λίκνο της δημοκρατίας; Τα νησιά ως παραδεισένια τοπόσημα;

Αρκεί το όποιο φυσικό ντεκόρ, η ιδεολογικοποιημένη φόρτιση ενός παγκόσμιου μνημείου, για να γραφτεί στη χώρα μας μια νέα διεθνής κινηματογραφική ιστορία; Αν η ιστορία αποτελεί το αιώνιο θησαυροφυλάκιο των παραδειγμάτων, τότε στην περίπτωση που διερευνούμε σήμερα, δεν είναι καθόλου γενναιόδωρη: «Το παιδί και το δελφίνι» το 1957, «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» το 1961, ο «Αλέξης Ζορμπάς» το 1964, «Το απέραντο γαλάζιο» το 1988, το «Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» το 2001, το μιούζικαλ «Μάμα Μία» το 2008, όλες σπουδαίες… εξαιρέσεις ενός κανόνα που θέλει τις διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές να επιλέγουν άλλες χώρες της ευρύτερης γειτονιάς μας.

Μπορούμε να κάνουμε την υπόθεση εργασίας, με σοβαρές παραμέτρους πλέον στο τραπέζι, οτι αυτή η εικόνα θα αποτελέσει παρελθόν και ότι κάτι καινούργιο γεννιέται στην τοπιογραφία των οικονομικών και της κινηματογραφικής ανάπτυξης της χώρας;

Π. Κουάνης: Υπάρχει βούληση από την Πολιτεία και τους ΟΤΑ

Ο Πάνος Κουάνης πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας μιλώντας στις Ελεωνόρα Ορφανίδου και Ελευθερία Κουμάντου τόνισε ότι: «Η αγορά της Ευρώπης είναι πολύ δυνατή αγορά, δηλαδή η Κροατία είχε κίνητρα και film offices πολύ πριν από εμάς. Η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία το ίδιο. Εμείς πρακτικά τα υιοθετήσαμε λίγο καθυστερημένα. Το καλό βέβαια είναι ότι μαθαίνουμε από τα best practice των άλλων, δηλαδή δε χρειάζεται να επαναλάβουμε τα λάθη των άλλων. Το αρνητικό είναι ότι μπαίνουμε πολύ αργά σε ένα κλειστό και πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Εμείς είμαστε ανταγωνιστικοί. Το χρηματοδοτικό εργαλείο που χρησιμοποιούμε το οποίο λέγεται cash rebate είναι ένα πολύ ανταγωνιστικό εργαλείο, που επιστρέφει στην εταιρεία που ξοδεύει με τιμολόγια χρήματα στη χώρα, ένα ποσοστό σε μετρητά. Στην Ελλάδα το ποσοστό είναι 35%, είναι ένα πολύ ανταγωνιστικό προϊόν σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, το οποίο έχει αρχίσει εδώ και δύο χρόνια που δουλεύει να φέρνει αποτελέσματα.

Film offices, με την έννοια των υποδομών, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν. Τώρα στήνονται. Υπάρχει η θέληση και η βούληση από όλες τις περιφέρειες και τους δύο μεγάλους Δήμους και είναι από τα πρώτα πράγματα που θα κάνει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης στις αρχές του χρόνου».

«Η Αθήνα να γίνει πόλος έλξης και διευκόλυνσης διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών»

«Η Τεχνόπολη είναι στην καρδιά αυτού που επιχειρεί να τρέξει ο Δήμος Αθηναίων ώστε η Αθήνα να γίνει πόλος έλξης και διευκόλυνσης διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών. Με πρόταση της δημοτικής παράταξης Ανοιχτή Πόλη, που υιοθέτησε ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, αποφασίστηκε η ίδρυση film office, με έδρα την Τεχνόπολη, η οποία έτσι κι αλλιώς έχει αφουγκραστεί και φιλοξενήσει τα θέματα πολιτισμού της πόλης», είπε ο διευθύνων σύμβουλός της, Κώστας Μπιτζάνης.

 

Πρόσθεσε, ότι σε ένα αρχικό στάδιο το εγχείρημα θα είναι περιορισμένης έκτασης και με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, αλλά σταδιακά θα μεγαλώνει. Η Τεχνόπολη, όπως τόνισε, θα είναι επιφορτισμένη και με τη χάραξη τιμολογιακής πολιτικής – σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων και τους αρμόδιους φορείς- αλλά θα χρειαστούν 4 με 5 μήνες, προκειμένου να είναι όλα έτοιμα. «Μέχρι τότε ο Δήμος μπορεί να παραχωρεί υπό τις ισχύουσες προυποθέσεις τους δημόσιους χώρους προκειμένου να γυριστεί μια διεθνής κινηματογραφική παραγωγή», είπε.

Ο ρόλος των film offices  είναι σημαντικός υπογράμμισε κ. Μπιτζάνη καθώς όπως είπε: «διευκολύνουν τις διεθνείς παραγωγές που έρχονται στη χώρα, λύνοντας τα χέρια τους σε ζητήματα που εμπλέκονται με την ελληνική γραφειοκρατία και που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν».

Πολλαπλά έσοδα για τον δήμο

O Κυριάκος Αγγελάκος, Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αθηναίων με τον συνδυασμό «Ανοιχτή Πόλη»  υπογράμμισε  ότι: «Υπήρξε από την πρώτη στιγμή η στήριξη του Δημάρχου Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη για τη δημιουργία του Athens Film Office, υπερθεμάτισε και έχει προωθήσει τις διαδικασίες αυτές».

«Φέραμε το θέμα των Film Offices από την Ανοιχτή Πόλη στο Δημοτικό Συμβούλιο με τη διαδικασία του επείγοντος κι αυτό γιατί θεωρούμε ότι πρέπει ο Δήμος να εναρμονιστεί με τον νόμο ο οποίος ορίζει τη δημιουργία film offices και στην περιφέρεια, αλλά και στις μεγάλες πόλεις, να εκσυγχρονίσει ο Δήμος της Αθήνας το πλαίσιο παραχώρησης- ενοικίασης χώρων για κινηματογραφικού σκοπούς γιατί το καθεστώς που υπάρχει μέχρι τώρα δεν είναι καθόλου θελκτικό για να προσελκύσει ξένες παραγωγές κυρίως και να είναι επίσης κι ένα πάγιο αίτημα των κινηματογραφικών Σωματείων, οι οποίοι προσπαθούν από το 2007, 12 ολόκληρα χρόνια, να δημιουργηθεί ένα τέτοιο Γραφείο, το Athens Film Office”.   

«Η καινοτομία που εισάγει το flim office είναι ότι οι άδειες θα βγαίνουν διαδικτυακά. Θα λειτουργεί ένα site στο οποίο θα είναι καταγεγραμμένοι όλοι αυτοί οι χώροι κι επίσης οι παροχές που μπορεί να κάνει ένας Δήμος. Από αυτό προκύπτει ότι ο Δήμος θα έχει πολλαπλά έσοδα από τις διάφορες υπηρεσίες που θα χρησιμοποιηθούν και φυσικά από την ενοικίαση των χώρων».  

 

Κινηματογραφικός τουρισμός

Η Βένια Βέργου, διευθύντρια του Hellenic Film Commisiom του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου σημείωσε ότι: «Υπογράφηκε πρόσφατα μια υπουργική απόφαση, σύμφωνα με την οποία δεν περνάνε πλέον σχεδόν όλα τα αιτήματα από το ΚΑΣ».

«Αυτό που διαφοροποιεί την Ελλάδα με τις άλλες χώρες είναι ότι υπάρχει μια σωρεία πολλών αιτημάτων στο υπουργείο πολιτισμού επειδή η πλειοψηφία των τοποθεσιών που ζητούνται είναι κυρίως αρχαιολογικοί χώροι».

«Για τις κινηματογραφικές άδειες αναλόγως με τις τοποθεσίες, που χρειάζεται ο σκηνοθέτης μπορεί οι άδειες να είναι πολλές ή και λίγες. Παραδείγματος χάριν όσο πιο πολλές είναι οι τοποθεσίες που χρειάζονται, τόσο πιο πολλές είναι και οι άδειες που απαιτούνται.

Όσον αφορά τη γραφειοκρατία, αυτό που διαφοροποιεί την Ελλάδα με τις άλλες χώρες είναι ότι επειδή η πλειοψηφία των τοποθεσιών που ζητούνται είναι κυρίως αρχαιολογικοί χώροι, υπάρχει μια σωρεία πολλών αιτημάτων στο υπουργείο Πολιτισμού. Μόνο στην περίπτωση που κάποιος θέλει να κάνει γύρισμα σε κάποιο χώρο που προστατεύεται από την UNESCO και αν συντρέχει συγκεκριμένος λόγος επιπλέον προστασίας του μνημείου, τότε εξετάζεται από το ΚΑΣ.

Φυσικά το Film Commission του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου έχει στους θεσμικούς του ρόλους να κάνει τη χώρα πιο film friendly και συνεπώς να διαμεσολαβεί στα αιτήματα των παραγωγών και στους πολιτικούς, προκειμένου να δημιουργείται ένα πιο φιλικό πλαίσιο για τις κινηματογραφήσεις. Και σε άλλες χώρες δεν είναι εύκολο να παίρνουν πάντοτε τις άδειες, όταν είναι αυτές απαιτητικές.

Πρέπει να στηθούν περιφερειακά film offices σε όλη τη χώρα σε σημεία που υπάρχει πολύ υψηλή ζήτηση και να δοθεί πολύ μεγάλη έμφαση στην εκπαίδευση των ανθρώπων που θα τα στελεχώσουν. Ένα κίνητρο που έχει εφαρμοστεί εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο με τεράστια επιτυχία είναι το cash rebate. Στο χρόνο που εφαρμόζεται υπάρχουν πολλές αιτήσεις, που έχουν κατατεθεί και πολλές παραγωγές έχουν υπαχθεί στο κίνητρο αυτό.
Άμεσα θα εφαρμοστεί και το tax credit και αφορά σε φοροαπαλλαγές σε όσους επενδυτές θέλουν να επενδύσουν σε οπτικοακουστικές παραγωγές. 

Ως προς το κόστος και τις αμοιβές σίγουρα η Ελλάδα είναι η πιο ανταγωνιστική των καλλιτεχνικών και τεχνικών συντελεστών ενός συνεργείου συγκριτικά με τις χώρες του βορά και της κεντρικής Ευρώπης, δεν είμαστε όμως ανταγωνιστικοί σε σχέση με άλλες χώρες των Βαλκανίων.

Η οπτικοακουστική βιομηχανία είναι μέρος των δημιουργικών βιομηχανιών και πάρα πολλές μελέτες που γίνονται στην Ευρώπη αλλά και σε όλο τον κόσμο από εξειδικευμένες εταιρίες έχουν δείξει ότι τα οφέλη τα οικονομικά και σε τοπικό και σε εθνικό και σε περιφερειακό επίπεδο για μια χώρα όταν γυρίζονται μεγάλες ξένες παραγωγές είναι τεράστια γιατί το εύρος των ειδικοτήτων στον επαγγελματικό χώρο που επωφελούνται είναι τεράστιο.  Και φυσικά υπάρχουν και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη γιατί η προβολή μιας χώρας μέσα απ’ τη μεγάλη και τη μικρή οθόνη είναι επίσης τεράστια και εδώ ανήκει και ο κινηματογραφικός τουρισμός.

Υπάρχουν μετρήσεις για τα εκατομμύρια των τουριστών που έχουν φτάσει στη Νέα Ζηλανδία μετά από την τριλογία του «Άρχοντα των δαχτυλιδιών», όπως και στη βόρεια Ιρλανδία για τα γυρίσματα του «Game of Thrones».  Όσον αφορά στην Ελλάδα δεν πρέπει να ξεχνάμε το «Απέραντο Γαλάζιο» του Λυκ Μπεσόν που γυρίστηκε το 88 και ένας μεγάλος Γάλλος σκηνοθέτης επιλέγει να κάνει το γύρισμά του σε ένα μικρό νησί στο Αιγαίο, την Αμοργό. Πρόκειται για μια από τι πιο εμπορικές γαλλικές ταινίες στην ιστορία του γαλλικού box office. 

Όσον αφορά στον διαγωνισμό για την Αθήνα, για 3η χρονιά η χώρα μας συμμετέχει σ αυτόν και η πρότασή μας και φέτος είναι στους φιναλίστ.  Φέτος έχουν προτείνει την παραγωγή του BBC, η «Μικρή τυμπανίστρια» και είμαστε στους δέκα φιναλίστ. Πέρσι η υποψηφιότητά μας ήταν η Κέρκυρα και κερδίσαμε τον διαγωνισμό. Ο διαγωνισμός θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου. 

Είναι συναρπαστική εποχή για την Ελλάδα, γιατί βγαίνει για πρώτη φορά στις αγορές με ένα πολύ καλό σχήμα συντονισμένο εθνικά και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να φροντίσουμε ώστε να διατηρηθεί στο χρόνο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ανταγωνιζόμαστε χώρες που αυτό που εμείς ξεκινάμε τώρα, το έχουν ξεκινήσει εδώ και 30 και 40 χρόνια πριν».

Χαρτογραφήθηκαν 117 χώροι στην Αθήνα

Ο Ανδρέας Τσιλιφώνης Πρόεδρος Ένωσης Παραγωγών Οπτικοακουστικών Μέσων σημείωσε ότι : «Η παραγωγή οπτικοακουστικών έργων σε παγκόσμιο επίπεδο έχει εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες».

«Με μελέτη που έχει κάνει το ΙΟΒΕ λέει ότι για κάθε 1 ευρώ που επενδύεται στον τομέα αυτό παράγει στην οικονομία 6. Υπάρχει ένα πολύ μεγάλος συντελεστής για λειτουργεί πολλαπλασιαστικά το όφελος. Υπάρχει παγκόσμιος ανταγωνισμός σε επίπεδο πόλεων για προσέλκυση παραγωγών- πχ Ατλάντα και Τορόντο ήταν ανύπαρκτες στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη μέχρι πρόσφατα- τώρα προσελκύουν παραγωγές δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εμείς ως ένωση κάναμε μια χαρτογράφηση χώρων εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων που θα μπορούσαν να έχουν ένα απλό καθαρό τυποποιημένο σύστημα αδειοδότησης.

Η χαρογράφηση προέκυψε από συζητήσεις με διευθυντές παραγωγής, location managers κτλ που τους ρωτήσαμε «τα τελευταία 10 χρόνια σε ποιους χώρους έχουν γίνει γυρίσματα στην Αθήνα;» – έγινε μια επιλογή 117 χώρων που παραδώσαμε στο Δήμο. Από αυτούς πρέπει ο Δήμος να διαπιστώσει ποιους διαχειρίζεται -και σε αυτούς να μπουν συγκεκριμένες προδιαγραφές του τι απαιτείται για να γίνει γύρισμα. Και ηλεκτρονικά να ξέρει ο κάθε παραγωγός τον τρόπο και το κόστος για να γίνει γύρισμα στο συγκεκριμένο σημείο που επιλέγει-όταν εξελιχθεί το σύστημα θα πρέπει να γίνεται συνδυασμός με άλλους φορείς. Δεν είναι ότι δεν γίνονται γυρίσματα στην Αθήνα, απλά κάθε φορά ξεκινάμε σε μηδενική βάση.

Η Νέα Υόρκη που είναι από τις περισσότερο film friendly πόλεις στον κόσμο έχει βασική τιμή 300 δολάρια τη μέρα ανά τοποθεσία- 12.000 γυρίσματα το χρόνο, 9 στις 10 πόλεις στον κόσμο για γυρίσματα μέχρι 10 άτομα συνεργείο δεν πληρώνουν εφόσον δεν καταλαμβάνουν χώρο, αλλά βγάζουν άδεια.

Εμείς, ως Ένωση Παραγωγών έχουμε προτείνει ένα σύστημα πιο κοντά στο αμερικάνικο σύστημα από 10 μέχρι 50 άτομα συνεργείο. Εχουμε προτείνει κόστος 300 ευρώ ανά χώρο ανά ημέρα, 50 μέχρι 100 άτομα στα 600 ευρώ και πάνω από 100 (μεγάλες παραγωγές) στα 1.200 ευρώ.

Κατά την εκτίμηση μου για να ξεκινήσει να λειτουργεί το Film Office Athens δεν χρειάζονται περισσότερο από 2 μήνες για 20 σημεία και σιγά σιγά να προστίθενται χώροι».

 

Εμπειρίες Ελλήνων δημιουργών που κάνουν ταινίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό

«Στο εξωτερικό υπάρχει οργάνωση και η οργάνωση φέρνει την ταχύτητα.  Στην Ελλάδα πας στα τυφλά και ο καθένας είναι μόνος του απέναντι σε αυτό το γραφειοκρατικό τέρας», τόνισε μεταξύ άλλων η Ελίνα Ψύκκου αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Παράλληλα, σημείωσε ότι: «Το cash rebate, είναι κάτι που εφαρμοζόταν πολλά χρόνια σε άλλες χώρες και ήταν ζητούμενο στην Ελλάδα έχει φέρει θετικά αποτελέσματα, και έχει προσελκύσει ξένες παραγωγές που αυτό βοηθά έμμεσα και τις ελληνικές παραγωγές με την έννοια ότι τροφοδοτείται η αγορά με χρήματα και τα συνεργεία δουλεύουν κτλ, όμως για να μπορέσει για να φέρει περισσότερα αποτελέσματα χρειάζεται να γίνει η Ελλάδα πιο film friendly, και σε πολλά θέματα είμαστε πάρα πολύ πίσω».

«Οι άδειες για γυρίσματα πρέπει να είναι πιο εύκολες και γρήγορες για να βγουν. Υπάρχουν και ζητήματα εργασιακού περιεχομένου, ο χώρος του κινηματογράφου είναι ιδιαίτερος χώρος επομένως απαιτείται και εργασιακά να υπάρχει ένα άλλο νομικό πλαίσιο- που δεν υπάρχει.

Είναι πάρα πολλοί οι φορείς στους οποίους μπορεί να απευθυνθεί ένας παραγωγός όταν θέλει να κάνει ένα γύρισμα σε δημόσιο χώρο- στον εκάστοτε δήμο, τροχαία, πυροσβεστική, υπουργείο προστασίας του Πολίτη, στρατός ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε σκηνής- είναι χαοτικό γιατί δεν υπάρχει ένα πλαίσιο που να ρυθμίζει όλα αυτά τα θέματα. Μπορεί να περιμένουμε πάρα πολλούς μήνες, και να μην πάρουμε ποτέ απάντηση οπότε αναγκάζεσαι πολλές φορές να γίνεις παράνομος χωρίς να το θέλεις».

Ελ. Ορφανίδου, Γ. Μανουσακάκης, Β. Παπαστεφάνου, Β. Μπακετέα

 

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΑΘΗΝΑ +
spot_img

Συμβαίνει στην Αθήνα