Με αφορμή περιστατικό κακοποιητικής συμπεριφοράς σε τρανς γυναίκα, από υπάλληλο εταιρείας σεκιούριτι, το οποίο σημειώθηκε σε εμπορικό κατάστημα κατά την διενέργεια ελέγχου ταυτοποίησης των στοιχείων της, το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) ζητά οι έλεγχοι να γίνονται με σεβασμό στην προσωπικότητα των τρανς προσώπων, που δεν έχουν ακόμη προλάβει να προχωρήσουν σε μεταβολή των στοιχείων τους.
Η καταγγελία
Με το «καλημέρα» των νέων μέτρων, το πρωί του Σαββάτου της 6ης Νοεμβρίου καταγράψαμε και την πρώτη καταγγελία τρανς γυναίκας, η οποία όταν θέλησε να κάνει τις αγορές της από εμπορικό κατάστημα, ο υπάλληλος της αρνήθηκε την είσοδο στο κατάστημα, επειδή όπως ο ίδιος ανέφερε, δεν μπορούσε να ταυτοποιήσει τα έγγραφα της», αναφέρει στον Αθήνα 9.84, η διευθύντρια του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών Άννα Απέργη.
«Ο υπάλληλος μάλιστα μόλις είδε ότι τα έγγραφα της δεν συνάδουν με την εξωτερική της εμφάνιση, την κοίταξε περίεργα, κάνοντάς τη να αισθανθεί όχι απλά άβολα, αλλά ότι εκείνη την στιγμή κακοποιείται, με μόνο λόγο, το ότι είναι τρανς. Δυστυχώς καταγράφουμε ασταμάτητα ρατσιστικά περιστατικά με τρανσφοβικό υπόβαθρο, στο Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας».
Ταυτότητα φύλου εν καιρώ πανδημίας
«Με το ΣΥΔ από την αρχή της πανδημίας στη χώρα μας και ιδιαίτερα σχετικά με τις ανακοινώσεις των μέτρων ελέγχων και ταυτοποιήσων των τρανς προσώπων, είχαμε εκφράσει την ανησυχία μας για το αν οι έλεγχοι αυτοί θα πραγματοποιούνταν με σεβασμό στην ταυτότητα φύλου των τρανς προσώπων, προκειμένου να μην έχουμε κρούσματα προσβολής της προσωπικότητας τους», σημειώνει η κα Απέργη.
«Κατά το πρώτο lockdown, είχαμε καταθέσει επιστολή στον υφυπουργό ΠΡΟΠΟ κ. Οικονόμου, αναφορικά με την ταυτοποίηση των τρανς προσώπων λόγω των περιοριστικών μέτρων ελέγχου κυκλοφορίας. Στην επιστολή μας αυτή είχε ανταποκριθεί θετικά ο υφυπουργός, όπου με έγγραφο του προς τον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας σημείωνε ότι οι έλεγχοι πρέπει να γίνονται δίχως προβλήματα και με σεβασμό στην προσωπικότητα των τρανς προσώπων. Κάτι παρόμοιο έγινε και στο δεύτερο lockdown. Μετά από συνεννόηση που είχαμε με τον Γενικό Γραμματέα Αλληλεγγύης κύριο Γιώργο Σταμάτη, είχε σταλεί προς όλες τις αστυνομικές αρχές σύσταση, ώστε κατά τους ελέγχους, να επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή και οι έλεγχοι να γίνονται με σεβασμό στην προσωπικότητα των τρανς προσώπων που δεν έχουν ακόμη προλάβει να προχωρήσουν σε μεταβολή των στοιχείων τους.
Η διαφορά τότε ήταν ότι οι έλεγχοι αφορούσαν τα περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας και πραγματοποιούνταν αποκλειστικά από αστυνομικούς. Σήμερα, έχουμε ένα τελείως διαφορετικό πλαίσιο καθώς ο έλεγχος γίνεται από έναν απλό πολίτη προς έναν άλλο».
Η διαδικασία μεταβολής των στοιχείων των εγγράφων
«Δυστυχώς η διαδικασία μεταβολής των στοιχείων των εγγράφων, είναι μία διαδικασία ιδιαίτερα χρονοβόρα και με υψηλό κόστος, διότι γίνεται μέσω της δικαστικής οδού και συνεπώς δεν είναι προσβάσιμη σε όλα τα τρανς πρόσωπα» επισημαίνει η διευθύντρια του ΣΥΔ. «Επίσης, εξαιρούνται από τον νόμο τα έγγαμα τρανς πρόσωπα, δεν μεταβάλλεται η ληξιαρχική πράξη γέννησης πιθανού τέκνου, ενώ υπάρχει και ηλικιακό όριο. Στις ηλικίες 15 έως 17 η διαδικασία είναι ψυχιατρικοποιημένη. Τέλος, δεν συμπεριλαμβάνει τα μη-δυαδικά (non-binary) αλλά και τα ίντερσεξ πρόσωπα, καθώς επίσης και τους τρανς πρόσφυγες».
Επιστολή προς τον υπουργό Υγείας
«Αυτές τις ημέρες ετοιμαζόμαστε να καταθέσουμε επιστολή προς τον υπουργό Υγείας, προκειμένου να του επιστήσουμε την προσοχή, ώστε ιδιαίτερα για τα τρανς πρόσωπα που δεν έχουν προλάβει να μεταβάλουν στις αστυνομικές ταυτότητες τα στοιχεία τους, ότι θα πρέπει να δειχθεί ιδιαίτερα μέγιστη προσοχή και ευαισθησία, ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα στην ταυτοποίηση. Ελπίζουμε το υπουργείο να δείξει την προσοχή που πρέπει στο θέμα, ώστε όλοι οι συνάνθρωποί μας, ανάμεσα σ’ αυτούς και τα τρανς πρόσωπα, να έχουν την επαρκή θωράκιση από την Πολιτεία».
Νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου
«Από το 2017 τα τρανς πρόσωπα έχουν τη δυνατότητα μεταβολής των νομικών εγγράφων ταυτοποίησής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4491/2017 της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου. Σύμφωνα λοιπόν με τις διατάξεις αυτού του νόμου, στο Άρθρο 1, παρ. 1 αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι: «1. Το πρόσωπο έχει δικαίωμα στην αναγνώριση της ταυτότητας φύλου του ως στοιχείου της προσωπικότητάς του», ενώ σύμφωνα με το Άρθρο 2, παρ.1: «1. Ως ταυτότητα φύλου νοείται ο εσωτερικός και προσωπικός τρόπος με τον οποίο το ίδιο το πρόσωπο βιώνει το φύλο του, ανεξάρτητα από το φύλο που καταχωρίστηκε κατά τη γέννησή του με βάση τα βιολογικά του χαρακτηριστικά».
Συνεπώς, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4491/2017, κάθε τρανς πρόσωπο, ανεξαρτήτως εάν έχει μεταβάλει νομικά τα έγγραφα ταυτοποίησης πρέπει να γίνεται σεβαστή η προσωπικότητά του με βάση την ταυτότητα φύλου του», υπενθυμίζει η κα Απέργη.
Καλλιόπη Ασλανίδου
