«Αφέντη, σε προσκυνούμε οι δούλοι σου και σκλάβοι σου. Αφέντη, ο πατέρας μας και η μάνα μας ήσαν τούρκοι από την Κόρινθον και είχαν τέσσερα παιδία. Και αφού έπεσε το κάστρο, εσκότωσαν τον πατέρα μας οι Έλληνες και εμάς τους δύο και την μάνα μας επήρε ένας χριστιανός και εβαπτισθήκαμε τώρα οκτώ χρόνους». *
Το απόσπασμα αυτό προέρχεται από επιστολή με ημερομηνία 4 Μαρτίου 1829 και έχει αποδέκτη τον Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια.
Υπογράφεται από τα αδέλφια Γιαννάκη και Κωνσταντίνο Χαλήλη, οι οποίοι στη συνέχεια αφού εκθέτουν τα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν, ζητούν από τον Κυβερνήτη να ενώσει ξανά την οικογένεια που έχει σκορπιστεί: «Και το ένα το αδέλφι μας το επήρε ένας τζομπάνης από τον μορέα και το άλλο το επήρεν ένας από το Άργος και το έδωσε μιας γεναίκας ανδριότησας και έχομαι οκτώ χρόνους να ιδοθούμαι». **
Η επιστολή των δύο μικρών Τούρκων θίγει το διαχρονικό θέμα των αιχμαλώτων με συγκλονιστικό τρόπο. Αυτό όμως που επίσης είναι άξιο μνείας είναι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν με τον Καποδίστρια, ο οποίος με το ήθος του, είχε κερδίσει τη φήμη του δίκαιου και αγαθού Κυβερνήτη.
Όπως είναι φυσικό η απάντηση ήρθε με θεσμικό τρόπο. Σε επιστολή προς τη Γερουσία: Ναυπλίω, 3 Ιουλίου 1830 «Δεν αγνοείτε κύριοι, ότι πολλά Τουρκόπαιδα αρσενικά τε και θηλυκά, μείναντα εις την Ελλάδα εδέχθησαν την ορθόδοξον πίστιν». ***
Στη συνέχεια προτείνει στη Γερουσία να εξεταστεί η απόδοση στους Τούρκους αυτούς μέρους της περιουσίας, που κατείχαν οι οικογένειές τους προεπαναστατικά θέτοντας και όρους για την απόδοση αυτή.
Η θεσμική αυτή αντιμετώπιση δείχνει εκτός από το μέγεθος του προβλήματος και την ετοιμότητα του πολιτικού ανδρός να αντιμετωπίζει ακανθώδη για την εποχή θέματα.
Πηγές: * Σκουβαράς. Β. «Δύο Τουρκόπουλα ζητούν προστασία από τον Καποδίστρια», Πελοποννησιακά, τεύχος 3-4, Αθήνα 1960, σ. 408-12. (Στο: Γεωργής. Γ. «Ι.Α.Καποδίστριας-Η Διακυβέρνηση και η Ανατολική Πολιτική του» (εκδ. Καστανιώτης 2021), σ. 191-192)
** Σκουβαράς. Β. «Δύο Τουρκόπουλα ζητούν προστασία από τον Καποδίστρια», Πελοποννησιακά, τεύχος 3-4, Αθήνα 1960, σ. 408-12. (Στο: Γεωργής. Γ. «Ι.Α.Καποδίστριας-Η Διακυβέρνηση και η Ανατολική Πολιτική του» (εκδ. Καστανιώτης 2021), σ. 191-192)
*** Καποδίστριας Ι Α., Επιστολαί Τόμος Δ΄ (Εκ της Τυπογραφίας Χαρτοφύλακος Γ., Αθήνα 1843), σελ. 57
Κείμενα: Παύλος Κουτουζής
Εκφώνηση: Άννα Μπάστα
