Ένα διαρκές παιχνίδι με τα όρια της γραφής, τις νόρμες της αφήγησης και της πλοκής, τα λογοτεχνικά είδη, αλλά και με τις αστείρευτες δυνατότητες της δημιουργίας.
Στην περιοχή της Μάντσας, ο εκκεντρικός πλούσιος ξυλοπόδαρος Τίο Αρμελίνο βρίσκεται νεκρός στην κατοικία του, μαζί με τον ιπποκόμο του. Ο ανιψιός του θύματος Ιαβέρης καταφεύγει για τη διαλεύκανση του εγκλήματος σε μια απρόσμενη επιλογή. Στον Αστόλφο Βαρνακομπούμπο, έναν φανατικό αναγνώστη αστυνομικών μυθιστορημάτων, το ιδρυτικό και μοναδικό μέλος της Λέσχης Ανάγνωσης «Ο κόκκινος γάτος». Και όλα καταλήγουν σε ένα οργιώδες, ονειρικό και μπουνιουελικό φινάλε.
Ο Δημήτρης Καρακίτσος παίζει αδιάλειπτα με τους παραδοσιακούς κανόνες και τις στερεότυπες κατασκευές. Έχοντας ως κεντρικό ήρωα έναν «γιαλαντζί» αστυνομικό, δικαιώνει απόλυτα με το νέο του βιβλίο τον χαρακτηρισμό του ως ενός «σουρεαλιστικού αστυνομικού μυθιστορήματος», επιβεβαιώνοντας ότι στη λογοτεχνία τα πάντα μπορούν να συμβούν. Τα πάντα ανατρέπονται, τα πάντα αναποδογυρίζουν, δημιουργώντας ένα ευχάριστο χάος, όμοιο με τη ζωή.
«Είναι τρομερό αυτό που του έχει συμβεί: παρατηρώ τον Αστόλφο και θέλω να περιγράψω τη σκηνή σύμφωνα με τις νόρμες της κλασικότροπης ψυχογραφίας. Αλλά το μυθιστόρημά μου (ή, αν θέλετε, το ειδολογικό του υπόβαθρο) δεν είναι ψαροκάικο, αλλά ένα αστρικό σκάφος που κοιτά από ψηλά τα βαθιά νερά της παλιάς τέχνης, χαρούμενο και εν πολλοίς ανακουφισμένο που δεν του ζητήθηκε να βρέξει την καρίνα του στα προσχηματικά τους κύματα. Είναι ζήτημα στρουκτούρας: μια τόσο ξεπερασμένη τέχνη, η εμβάθυνση στην ψυχολογία των ηρώων, θα εξέτρεπε τις κρίσιμες για τον Αστόλφο στιγμές σε μια βαρετή παρέκβαση. Με άλλα λόγια, γιατί να διαπλέεις τον ωκεανό, πάνω σε ένα καρυδότσουφλο, φαιδρό και ακυβέρνητο, παλεύοντας με άγαρμπα και κοφτερά ρεύματα, όταν μπορείς να διασχίσεις τους αμόλυντους αιθέρες από πάνω;».
Το μυθιστόρημα του Δημήτρη Καρακίτσου «Ο Δον Υπαστυνόμος» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αντίποδες.
Κώστας Μοστράτος
