Ο Αθήνα 9.84 για την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 21.
Την τελευταία Παρασκευή κάθε μήνα μέχρι τον Δεκέμβριο, η εκπομπή «ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ» με τον Γιώργο Αποστολίδη, παρουσιάζουν πτυχές των γεγονότων στην πορεία του Αγώνα για την ανεξαρτησία των Ελλήνων, με τη συνεργασία της δόκτορος Ιστορίας του ΕΚΠΑ και φιλολόγου Σοφίας Καρίμπαλη-Κυριαζή.
Η ομότιμος καθηγήτρια Ιστορίας στο ΕΚΠΑ Όλγα Κατσιαρδή, την Παρασκευή 23 Απριλίου, αναφέρθηκε στην ιδεολογική προπαρασκευή του Αγώνα, στη συμβολή του Διαφωτισμού και της ιδεολογίας της προεπαναστατικής περιόδου, όπως και στο ρόλο του Ρήγα Βελεστινλή.
«Ο ελληνικός διαφωτισμός ήταν μια «καθυστερημένη Αναγέννηση» κατά τον Κ.Θ.Δημαρά και συνέτεινε στο να γίνει προσβάσιμη η γλώσσα μας στους πέραν της Οθωμανικής επικράτειας Έλληνες, όπως και στη δημιουργία της ιδέας της ελευθερίας, που μετέπειτα οδήγησε στην Επανάσταση του 1821» είπε η Ιστορικός.
Για τη συμβολή της γλώσσας και της Διασποράς στην προπαρασκευή και διάδοση των ιδεών του Αγώνα, σημείωσε ότι «ελληνικά χρησιμοποιούσαν Ρωμιοί λόγιοι έμποροι ή Ελληνογραικοί, που μετεκινούντο- ήδη από το 1774 – προς Βιέννη, Λιβόρνο, Βενετία, Τεργέστη, Ιάσιο, Μόσχα,την Οδησσό και αλλού.
Την ίδια γλώσσα χρησιμοποιούσαν και προσωπικότητες όπως οι Αδαμάντιος Κοραής και Ρήγας Βελεστινλής, στηρίζοντας τη βοήθεια που ήλπιζαν να έρθει από Γαλλία και Ρωσία, χωρίς ωστόσο ακόμα να υπάρχει η ιδέα της συγκρότησης αυτόνομου Ελληνικού Κράτους. Μόνος στόχος, η απελευθέρωση από τους Οθωμανούς και η ένταξη της Ελλάδας σε μια νέα ηγεμονία, υπό τη Ρωσία.»
Αναφερόμενη στο ρόλο των δασκάλων και των σχολείων, κατά τη διάρκεια της προεπαναστατικής περιόδου, η κυρία Κατσιαρδή έκανε λόγο «για φωτισμένους ανθρώπους που επέστρεψαν από τη Διασπορά όπου δίδαξαν επί σειρά ετών, για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε παιδιά σχολείων της Σμύρνης, Δημητσάνας και Θεσσαλίας» Και θα συμπληρώσει ότι «παρά τον αναλφαβητισμό, που επικρατούσε, τα βιβλία διαβάζονταν και η ιδέα της ελευθερίας διαδιδόταν από στόμα σε στόμα.»
Παράλληλα, σημείωσε την άνθηση ενός Νεοκλασικισμού που εκδηλώθηκε με χρήση ονομάτων από την παράδοση της αρχαιότητας όπως Περικλής, Θεμιστοκλής και άλλων σε βαπτίσεις, αλλά και ονοματοδοσίες καραβιών.
Η υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης της Βουλής, Έλλη Δρούλια μίλησε, μεταξύ άλλων, για τη προσφορά του Τύπου και των Φιλελλήνων, που συστρατεύτηκαν στην εξέγερση απέναντι στην Οθωμανική αυτοκρατορία, «σε ένα περιβάλλον νεωτερικότητας με κύριες εκφάνσεις την εμφάνιση της τυπογραφίας και του Τύπου, που σηματοδοτούν τη στροφή στην παρατήρηση του περίγυρου και του περιβάλλοντα χώρου. Και φυσικά τη στροφή στη Φυσική και στις θετικές επιστήμες εισάγοντας μια νέα παράμετρο στη διαμόρφωση των ανθρώπων της εποχής.»
Όπως τόνισε η κυρία Δρούλια «η νεωτερικότητα μαζί με τη Γαλλική Επανάσταση, έφεραν στο προσκήνιο νέες ιδέες και νοοτροπίες όπως η Ισότητα, η Δημοκρατία και η Ελευθερία. Όσο για τον Τύπο αποτελεί ένα νέο φαινόμενο, που παντρεύει της δύο όψεις της νεωτερικότητας. Την τεχνολογική και την ουσιαστική.»
