Υποχρεωτική καθίσταται η χορήγηση προσωρινής σύνταξης, για όσους ασφαλισμένους την δικαιούνται, χωρίς να απαιτείται η υποβολή αίτησης εκ μέρους του υποψήφιου συνταξιούχου.
Η έγκριση ή η απόρριψη της χορήγησης προσωρινής σύνταξης, λαμβάνεται από τα αρμόδια όργανα του e-ΕΦΚΑ εντός δύο μηνών από την υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών ή από την έγκριση της υγειονομικής επιτροπής, εάν επιβάλλεται να υπάρξει.
Ειδικά για όσους υποβάλλουν ηλεκτρονικά αίτηση συνταξιοδότησης, η προσωρινή σύνταξη πρέπει να απονέμεται τον επόμενο μήνα από εκείνο που υποβλήθηκε η σχετική αίτηση.
Σε κάθε περίπτωση το ποσό της προσωρινής σύνταξης, θα συμψηφιστεί με εκείνο της οριστικής, όταν η τελευταία εκδοθεί.
Κατηγορίες…
H προσωρινή σύνταξη κυμαίνεται από 70 – 80% του μέσου όρου του μισθού του τελευταίου έτους πριν από την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, ανάλογα εάν πρόκειται για μη μισθωτό ή δημόσιο υπάλληλο, αντίστοιχα.
Στο 70% υπολογίζεται η προσωρινή σύνταξη, για συντάξεις θανάτου. Προσαρμογές υπάρχουν και για περιπτώσεις όπου η χορήγηση σύνταξης γήρατος είναι μειωμένη ή για περιπτώσεις χορήγησης σύνταξης αναπηρίας.
Μειωμένη κατά 30% καταβάλλεται στους υποψήφιους συνταξιούχους, οι οποίοι συνεχίζουν να εργάζονται.
Ειδικά για τους αγρότες, η προσωρινή σύνταξη δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 384 ευρώ (εθνική σύνταξη με 20 έτη ασφάλισης),ούτε να υπερβαίνει το διπλάσιο αυτής (768 ευρώ).
Για αυτοτελώς απασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες ισχύει το κατώτατο όριο των 384 ευρώ. Όμως στο ανώτατο επίπεδο, η προσωρινή σύνταξη δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της εθνικής με 20 έτη ασφάλισης, επί δυόμιση φορές δηλαδή τα 960 ευρώ.
Σε αιτήσεις για μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος το ποσό της προσωρινής σύνταξης μειώνεται κατά ποσοστό 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που προβλέπεται για την πλήρη σύνταξη.
…και ειδικές περιπτώσεις
Ειδική αναφορά γίνεται στη σχετική ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας για τις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, όπου η διαδικασία προσδιορισμού και χορήγησης της προσωρινής σύνταξης είναι περίπλοκη και για τις συντάξεις αναπηρίας.
Για άτομα με αναπηρία ή για γονείς που προστατεύουν άτομα με αναπηρία, η προσωρινή σύνταξη καταβάλλεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.
Σε περίπτωση υποβολής αίτησης σύνταξης λόγω αναπηρίας, το ποσό της προσωρινής σύνταξης, μειώνεται σύμφωνα με τις νομοθετικές προβλέψεις.
Σε περίπτωση υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης λόγω θανάτου, η προσωρινή σύνταξη, χορηγείται στους δικαιούχους σε ποσοστό 70%. Το ποσοστό αυτό επιμερίζεται μεταξύ των δικαιοδόχων, σύμφωνα με τα ποσοστά επιμερισμού της σύνταξης.
Για ασφαλισμένους με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης στους εντασσόμενους στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, η προσωρινή σύνταξη εξετάζεται και χορηγείται από τον e-ΕΦΚΑ, σύμφωνα με όσα προβλέπονται για την επαγγελματική δραστηριότητα στην οποία υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά την τελευταία χρονική περίοδο πριν από την αίτησή του.
Αν για τον υπολογισμό του ποσού της προσωρινής σύνταξης, ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης δεν επαρκεί, λόγω αλλαγής επαγγελματικής δραστηριότητας του ασφαλισμένου, λαμβάνεται υπόψη και διαδοχικά διανυθείς χρόνος ασφάλισης. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις διαδοχικά ασφαλισμένων που έχουν οφειλή μέχρι του ποσού που προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις.
Εξαιρέσεις
Η διάταξη για την έκδοση της προσωρινής σύνταξης δεν εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) καταργείται
β) Όταν δεν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
γ) Όταν για τη συνταξιοδότηση πρέπει να εφαρμοστούν οι Κανονισμοί 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας και 987/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, για καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας, καθώς και οι διμερείς συμβάσεις κοινωνικής ασφάλειας, εκτός των περιπτώσεων που θεμελιώνεται αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα μόνο με τον χρόνο ασφάλισης σε ελληνικό ασφαλιστικό φορέα.
δ) Όταν δεν έχουν κατατεθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
ε) Όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα και άλλη κύρια σύνταξη για την ίδια αιτία.
στ) Όταν είναι απαραίτητη η προηγούμενη αναγνώριση χρόνων ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων. Στην περίπτωση αυτή, ο λόγος θεωρείται ότι εκλείπει εφόσον, μετά από την υποβολή σχετικής αίτησης εκ μέρους του ενδιαφερομένου, εκδοθεί η απόφαση αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης, ακόμα και αν η εξαγορά του χρόνου αυτού γίνει τμηματικά με παρακράτηση του σχετικού ποσού από τη σύνταξη του δικαιούχου.
ζ) Όταν υπάρχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές ποσού που υπερβαίνει τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις ποσά.
η) Όταν παρέχεται εργασία για την οποία προβλέπεται αναστολή καταβολής της σύνταξης.
Εάν μεταγενέστερα εκλείψουν οι λόγοι των περ. ζ) και η), τότε η προσωρινή σύνταξη καταβάλλεται από την πρώτη του επόμενου μήνα της υποβολής της σχετικής νέας αίτησης του ενδιαφερομένου.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για όλες τις κατηγορίες υποψήφιων συνταξιούχων, εάν μετά από τον έλεγχο των δικαιολογητικών για την έκδοση της οριστικής απόφασης απονομής της σύνταξης, διαπιστωθεί ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ή ότι τα στοιχεία που αναφέρονται στην αίτηση και στην υπεύθυνη δήλωση του ασφαλισμένου είναι ανακριβή, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά συντάξεων αναζητούνται.
Δημήτρης Κωστάκος
