Το νέο δραματοποιημένο ακρόαμα σκηνοθετημένο από τη Μαρία Καραμήτρη από το βιβλίο «Ο κροκόδειλος – Ο τίμιος κλέφτης» (εκδόσεις Πατάκη) διατίθεται για το κοινό σε ελεύθερο streaming από τις 2 Απριλίου στην ιστοσελίδα και τα podcast του ΚΘΒΕ – Πρώτη μετάδοση στις 12.00.
Γραμμένος το 1848, ο «Τίμιος Κλέφτης», ανήκει στον κύκλο των διηγημάτων του Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, «Από τις σημειώσεις του αγνώστου». Το δραματοποιημένο ακρόαμα είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα και τα podcast του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος με ελεύθερη πρόσβαση για όλους.
Πρόκειται για την εξιστόρηση του Αστάφι Ιβάνιτς, ο οποίος είχε γνωρίσει κάποτε στη ζωή του έναν τίμιο κλέφτη, έναν μάλλον «τίμιο άνθρωπο (που) όμως έκλεψε»! Με ήρωες που «προεξέχουν» απ’ το περιβάλλον τους, με την τραγικότητα ή με την όποια άλλη ιδιαιτερότητά τους – ακόμα και με την γελοιότητα, οι ήρωες του Ντοστογιέφσκι ή είναι άγιοι που υποφέρουν ή άνθρωποι που κατακτούν την αγιοσύνη μέσω του πόνου. Πρόκειται για μια συγκινητική ιστορία που θίγει γλαφυρά το ζήτημα του εθισμού και πού μπορεί να φθάσει ο άνθρωπος προκειμένου για την ικανοποίησή του. Ένα θέμα που βασάνισε τον δημιουργό του και σε πολλά θεατρικά του έργα τον συναντούμε να αφιερώνει μεγάλο μέρος της διήγησής του.
«Θα μελετήσω τους ανθρώπους, αυτός είναι ο πρώτος μου στόχος και η φιλοδοξία»! Μ’ αυτή τη φράση του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, του συγγραφέα που ένιωσε «τη δίψα της ψυχής της ανθρωπότητας», όπως ο ίδιος είπε στο τέλος της ζωής του, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΚΘΒΕ, Νίκος Κολοβός μας συστήνει το έργο σημειώνοντας: «στο έργο, συμπυκνώνεται η οπτική με την οποία ο Ντοστογιέφσκι προσέγγιζε τα πάθη των ανθρώπων, τις αναζητήσεις τους, τις ελπίδες τους. Η αγωνία του να “αγγίξει τον άνθρωπο” και να τον εκφράσει ακόμα και στην πιο βαθιά του πτώση. Η πίστη του στο καλό. Οι στοχασμοί του για το σκοπό της ζωής. Τα διεισδυτικά και συμπονετικά κοιτάγματά του στους σκοτεινούς λαβυρίνθους της ψυχής».
Σκηνοθετικό σημείωμα Μαρίας Καραμήτρη:
“Υπήρξε κάποια εποχή, όπου έζησαν ανάμεσα μας, μεγάλοι δάσκαλοι του λόγου και λεπτοί γνώστες της ζωής και της ανθρώπινης ψυχής, άνθρωποι που επαναστάτησαν από κάποιο ακατανίκητο πάθος να τελειοποιήσουν το είναι μας.. Έγραψαν βιβλία που μέσα σ’ αυτά, είναι αποτυπωμένες οι αιώνιες αλήθειες και μια άφθαρτη ομορφιά αναβρύζει από τις σελίδες τους… κι ούτε μια λέξη δε βρίσκεται περιττή στα βιβλία αυτά.”
Αυτά ο Μαξίμ Γκόργκυ. Στα δικά μας τώρα. Ο Εμ.Ροίδης για τον Ντοστογιέφσκι γράφει:
“…Δεινούς μεταξύ των μυθιστοριογράφων ψυχολόγους έχουσι μεν βεβαίως να επιδείξωσι και τα άλλα έθνη, η Αγγλία τον Δίκενς, η Γαλλία των Βαλζάκ και η Αμερική τον Πόου. Ουδέ τούτων όμως, ουδ’ άλλου τινός η σμίλη εβυθίσθη ποτέ εις οίον η του Δοστογιέφσκη βάθος…”
Όταν πρωτοδιάβασα Ντοστογιέφσκι κατάλαβα τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ καλού και σπουδαίου συγγραφέα. Δε θέλω να υπερβάλω αλλά είναι σα να μου άλλαξε τον τρόπο να βλέπω την ανθρώπινη ψυχή. Είναι αυτό που τραγουδάει η Αρετούσα όταν πρωτογνωρίζει τον έρωτα :
“Μὰ ὅλα γιὰ μένα σφάλασι καὶ πᾶσιν ἄνω κάτω,
γιὰ μὲ ξαναγεννήθηκεν ἡ φύση τῶν πραμάτω..”
Το πρόβλημα για μας ήταν πώς θα μπορούσαμε όλο αυτό το πρωτόγνωρο τοπίο ψυχής να το ζωγραφίσουμε ηχητικά. Δε μπορούσαμε βλέπεις να καταφύγουμε στις τεχνικές του θεάτρου, διότι έπρεπε να δουλέψουμε χωρίς τα συναρπαστικά μηχανήματα και τους προβολείς που κρύβονται στις κουΐντες. Με τους συναδέλφους μου προσπαθήσαμε να αποδώσουμε τον ρυθμό και το πνεύμα των έργων, δοκιμάζοντας να αιχμαλωτίσουμε την ουσία με όλο τον ενθουσιασμό, την ένταση και την χαρά μας. Σας το παρουσιάζουμε και ελπίζουμε ότι όπως εμείς, έτσι κι εσείς θα νιώσετε κάτι σπάνιο και συναρπαστικό».
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ:
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΚΝΙΑΣ
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ/ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΙΑ: ΚΑΡΑΜΗΤΡΗ ΜΑΡΙΑ
ΚΙΘΑΡΑ/ΠΙΑΝΟ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
ΚΛΑΣΙΚΗ ΚΙΘΑΡΑ: ΚΙΚΗ ΚΡΙΜΙΤΖΑ
ΗΧΟΛΗΨΙΑ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
ΓΡΑΦΙΚΑ (αφίσα): ΣΙΜΩΝΗ ΓΡΗΓΟΡΟΥΔΗ
ΔΙΑΝΟΜΗ (αλφαβητικά):
ΓΙΕΜΕΛΙΑΝ ΙΛΙΤΣ ΓΙΕΜΕΛΙΕΙ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΔΗΣ
ΑΓΚΡΑΦΙΕΝΑ: ΕΦΗ ΔΡΟΣΟΥ
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΟΒΟΣ
ΑΣΤΑΦΙ ΙΒΑΝΙΤΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΝΕΑΡΟΣ ΚΛΕΦΤΗΣ/ΑΛΕΞΑΝΤΡ ΦΙΛΗΜΟΝΟΒΙΤΣ/ ΚΟΣΤΟΠΡΑΒΟΦ: ΘΑΝΟΣ ΦΕΡΕΤΖΕΛΗΣ
