Ο «Αθήνα 9.84» στο πλαίσιο εκδηλώσεων, δράσεων και του δημοσίου διαλόγου για τα γεγονότα των καιρών, φιλοξενεί άρθρα πρεσβευτών από κράτη τα οποία είχαν σημαντική συμβολή στην εξέλιξη του Αγώνα των Ελλήνων. Παράλληλα με την επίσημη καταγραφή επιστολών, αρχείων και στοιχείων που μαρτυρούν την ανάμειξη των χωρών αυτών στην Απελευθέρωση, εκατοντάδες πολίτες των συγκεκριμένων χωρών λάμβαναν μέρος στα πεδία των μαχών και αρκετοί θυσίασαν την ζωή τους για την Ελλάδα.
200 χρόνια μετά, οι επίσημοι εκπρόσωποι αυτών των χωρών κάνουν έναν απολογισμό αλλά και μια αναδρομή σε ιστορικές στιγμές και αποφάσεις.
Η πρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα Patrizia Falcinelli μιλά για την επιρροή της Ελλάδας ως έμπνευση για την μελλοντική πολιτική και πολιτιστική διαμόρφωση της ίδιας της Ευρώπης.
«Η άφιξή μου στην Ελλάδα ως Πρέσβης της Ιταλίας, τον περασμένο Ιούνιο, συνέπεσε, δυστυχώς, με την πανδημία, η οποία με εμπόδισε να εμβαθύνω, όπως ήθελα, την άμεση επαφή μου με αυτήν τη χώρα, που – ως Ιταλίδα – αισθάνομαι πολύ οικεία. Παρόλα αυτά, είμαι ευγνώμων που βρίσκομαι εδώ σε μια τόσο σημαντική ιστορική στιγμή, την επέτειο των διακοσίων ετών από την Ελληνική Επανάσταση.
Στην εξέγερση του 1821 είχαμε συμμετοχή πολλών Ιταλών και ταυτόχρονα μια έντονη κυκλοφορία επαναστατικών και πατριωτικών ιδεών, σε συνδυασμό με το ρομαντικό κίνημα και τα ιταλικά κινήματα ανεξαρτησίας. Ο αγώνας για την Ελληνική ανεξαρτησία και η Ιταλική Παλιγγενεσία (Risorgimento) αποτελούν στην πραγματικότητα παράλληλες διαδικασίες, που χαρακτηρίζονται από αλληλεπίδραση και αλληλεγγύη: πέρα από τη γεωγραφική εγγύτητα και τις στενές σχέσεις που διατηρούσαν μέσα στους αιώνες, οι δύο χώρες εκδήλωσαν, σε εκείνες τις συγκυρίες, παρόμοιες διεκδικήσεις ταυτότητας και κοινωνικού χαρακτήρα.
Ο ιταλικός φιλελληνισμός είχε τη δύναμη ενός αυθεντικού ιδεολογικού κινήματος, μιας πραγματικής πηγής έμπνευσης, ενός προτύπου προς μίμηση, μιας μορφής αδελφότητας που επέτρεψε στους Ιταλούς να εκδηλώσουν την επιθυμία τους για επίτευξη του ίδιου στόχου για ανεξαρτησία και ενοποίηση του δικού τους έθνους. Ήταν πολλοί αυτοί που αποφάσισαν να έρθουν στην Ελλάδα για να συνεισφέρουν, συχνά με κόστος την ίδια τη ζωή τους· σήμερα μάλιστα οι περισσότεροι είναι παραγκωνισμένοι ή έχουν λησμονηθεί ενώ αξίζουν να αναγνωριστούν εξ αρχής. Αυτό το συναίσθημα «συμπάθειας» συγκλόνισε τη συνείδηση στοχαστών, φιλοσόφων, στρατιωτών, ποιητών και καλλιτεχνών, και μεταμορφώθηκε σε ένα προνομιακό πεδίο έμπνευσης για την ποίηση, την λογοτεχνία και τις εικαστικές τέχνες.
Το ενδιαφέρον για την Ελλάδα και τον ρόλο που διαδραμάτισε η εξέγερση του 1821 στο σχηματισμό της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής και πολιτιστικής συνείδησης εξακολουθεί να είναι σήμερα τόσο ζωντανό όσο και τότε: τα επαναστατικά γεγονότα, δεν σηματοδότησαν απλά την φυσιογνωμία και την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους, αλλά ταρακούνησαν συθέμελα την ευρωπαϊκή συνείδηση, δίνοντας την έμπνευση για την μελλοντική πολιτική και πολιτιστική διαμόρφωση της ίδιας της Ευρώπης.
Ακολουθώντας τα χνάρια της βαθιάς σχέσης φιλίας που μας ενώνει, θα συμβάλλουμε και εμείς στους εορτασμούς της επετείου της Επανάστασης, με μια σειρά από πρωτοβουλίες που η Πρεσβεία μας σχεδιάζει και προωθεί σε διάφορους τομείς – στον βαθμό που θα μας το επιτρέψει η υγειονομική κατάσταση – ως φόρο τιμής απέναντι στην Ελλάδα και σε αυτόν τον Πολιτισμό που συνεχίζει να τιμά την κληρονομιά του ένδοξου παρελθόντος του.
Η πρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα Patrizia Falcinelli».
—————————————————————————————————-
Il mio arrivo in Grecia come Ambasciatore d’Italia, a giugno scorso, è avvenuto, purtroppo, in coincidenza con la pandemia, il che mi ha impedito di approfondire come avrei desiderato la mia conoscenza diretta di questo Paese, che – come italiana – sento molto vicino. Sono comunque grata di trovarmi qui in un momento storicamente così importante, qual è la ricorrenza del Bicentenario della Rivoluzione.
L’insorgenza greca del 1821 ha visto la partecipazione di molti italiani, con una fitta circolazione di idee rivoluzionarie e patriottiche, in concomitanza con il movimento romantico ed i moti indipendentistici italiani. La lotta per l’Indipendenza greca ed il Risorgimento italiano sono infatti processi paralleli, segnati da interazioni e solidarietà: oltre alla vicinanza geografica ed agli stretti rapporti intrattenuti per secoli, i due Paesi manifestavano in quelle fasi delle rivendicazioni analoghe di carattere identitario e sociale.
Il Filellenismo italiano ebbe la potenza di un autentico movimento ideologico, una reale fonte di ispirazione, un modello da imitare, una forma di fratellanza che consentiva agli italiani di palesare i propri aneliti volti al medesimo obiettivo di indipendenza e unificazione della propria Nazione. In molti, la maggior parte dei quali oggi misconosciuti o dimenticati e che meritano di essere riscoperti, decisero di recarsi in Grecia per offrire il proprio contributo, anche a costo della vita. Tale sentimento di “simpatia” scosse la coscienza di pensatori, filosofi, militari, poeti, ed artisti, divenendo un privilegiato oggetto di ispirazione poetica, letteraria e figurativa.
L’interesse nei confronti della Grecia e del ruolo giocato dall’Insorgenza del 1821 nella formazione della nuova coscienza politica e culturale europea è vivo oggi come allora: le vicende rivoluzionarie, oltre a segnare la fisionomia e la costituzione dello Stato ellenico, hanno mosso nel profondo la coscienza europea, ispirando la futura conformazione politica e culturale dell’Europa stessa.
Nel solco del rapporto di profonda amicizia che ci lega, daremo anche noi il nostro contributo alle celebrazioni per il Bicentenario, con una serie di iniziative promosse dall’Ambasciata in vari ambiti che – compatibilmente con l’emergenza sanitaria – abbiamo già messo in cantiere, a tributo della Grecia e di una civiltà che onora l’eredità del proprio glorioso passato.
