Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας στο ΕΚΠΑ Μαρία Ευθυμίου ήταν προσκεκλημένη της εκπομπής «Δημόσια και Ιδιωτικά» στον Αθήνα 9.84.
Η επιστήμων που έκανε succes story τα σεμινάρια ιστορίας, δημιουργώντας το αδιαχώρητο στις αίθουσες όπου φιλοξενούνταν, συνομίλησε με την Ελενα Χατζηιωάννου για τα ισχυρά σημεία του ελληνισμού σε μια ιστορική διάρκεια τεσσάρων χιλιάδων χρόνων, κάνοντας στάση στον 19 ο αιώνα και στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αφορμή για τη συνάντηση, στάθηκε η έκδοση του δεύτερου βιβλίου της κυρίας Ευθυμίου «Οδόσημα της ιστορίας του Ελληνισμού» από τις εκδόσεις Πατάκη.
Μέσα από συζητήσεις με τον Μάκη Προβατά, προσεγγίζεται ο Ελληνισμός από τις απαρχές του μέχρι σήμερα και ανιχνεύονται οι ρίζες, τα θεμέλια και τα οδόσημα της ιστορίας του. Γλώσσα, ναυτοσύνη και ο ελληνισμός της διασποράς συγκρότησαν τα χαρακτηριστικά αυτού του ανήσυχου λαού του οποίου τα ίχνη εντοπίζονται βαθιά στο παρελθόν, 4000 χρόνια πριν.
ΓΛΩΣΣΑ, Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΜΑΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ
«Διαχρονικά στοιχεία της ιστορίας μας, μαρτυρούν πώς επιβίωσε ο ελληνισμός στη μακραίωνη διαδρομή του. Το πρώτο είναι η γλώσσα που αποτελεί την απόλυτη πολιτισμική μας συνέχεια. Για αυτό υπάρχουν έδρες αρχαίων και νεοελληνικών σπουδών με κύρος και δύναμη σε έγκριτα Πανεπιστήμια, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Όπως προ πεντηκονταετίας αποδείχθηκε, η Γραμμική Βήτα, η γλώσσα των Μυκηναίων, είναι ελληνική. Όπως ενδεχομένως και η Γραμμική Άλφα για κάποιους μελετητές. Δεν έχουμε πολιτισμικό στοιχείο μεγαλύτερης, συνεχούς, αδιάλειπτης διάρκειας από τη γλώσσα μας.»
ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΩΣ ΟΧΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ, ΣΥΛΛΗΨΕΩΝ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΥ
«Είναι πραγματικά οργιώδες το αρχαιοελληνικό υπόβαθρο μύθων. Οταν διαβάζονται με ματιά εμβάθυνσης και σοβαρότητας, παρέχουν σειρά πληροφοριών για πράγματα που δεν έχουν γίνει κατανοητά.»
Η ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
«Ελλείψει κρατικής οντότητας, καθώς αποτελούσαμε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ο ελληνισμός ήταν κατεσπαρμένος σε πολύ ευρύτερη κλίμακα από τα σημερινά εθνικά μας σύνορα, ζώντας σε ολόκληρη τη Βαλκανική Χερσόνησο και στην Ανατολική Μεσόγειο, με παροικίες σε περισσότερα από 200 σημεία της κεντρικής Ευρώπης.
Η ποικιλία των ασκούμενων επαγγελμάτων ήταν τεράστια και συνδέεται με τη γεωγραφία. Οι Έλληνες κατοικώντας σε ψηλά βουνά με δύσβατα δάση, σε πεδιάδες και οροπέδια, όπως και σε παράλια και νησιά, εκτός από έμποροι της στεριάς έγιναν και έμποροι της θάλασσας, μεταφέροντας προϊόντα σε ευρέα γεωγραφικά πεδία και διευρύνοντας ταυτόχρονα το βλέμμα τους στον κόσμο. Οι Έλληνες έμποροι έσπασαν τα ταμεία στον 18ο αιώνα. Καίριας σημασίας λοιπόν, η συμβολή της ναυτοσύνης στον αγώνα της ανεξαρτησίας, αλλά και στη μετέπειτα ιστορική διαδρομή της χώρας. Κλέη, άξια επισήμανσης.»
Ο ΡΟΛΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ. ΤΑ ΚΡΥΦΑ ΚΑΙ ΦΑΝΕΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
«Αμεση η εμπλοκή των Ελλήνων των παροικιών, όπως και των λογίων στην ελληνική επανάσταση. Την οργάνωσαν έμποροι της νότιας Ρωσίας, που συνασπίστηκαν στη μυστική οργάνωση της Φιλικής Εταιρίας.
Να σημειωθεί ότι λόγιοι υπήρχαν και μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία δεδομένου ότι οι Έλληνες διέθεταν ικανό αριθμό εξαιρετικών σχολείων, διόλου κρυφών, αλλά ολοφάνερων με βιβλιοθήκες, αίθουσες για τη διδασκαλία Χημείας και Φυσικής συνοδεία πειραμάτων. Παράλληλα, υπήρχαν και ήταν ευρέως διαδεδομένα, μικρά σχολεία σε αγροτικές περιοχές με ιερείς σε ρόλο δασκάλων.»
ΟΙ ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ
«Διαδραμάτισαν ακρογωνιαίο ρόλο στον αγώνα για την ανεξαρτησία στη μεταναπολεόντειο εποχή. Όταν η επανάσταση έπνεε τα λοίσθια και η παρτίδα έμοιαζε να έχει χαθεί μετά τη σφαγή της Χίου, την πτώση του Μεσολογγίου, την μεγάλη ήττα στο Φάληρο και με την Πελοπόννησο ουσιαστικά υπό τον έλεγχο του Ιμπραήμ πασά, φάνηκε η ευρείας κλίμακος σπορά του φιλελληνικού κινήματος, που αναζωπύρωσε το διεθνές ενδιαφέρον για τα διαδραματιζόμενα.
Χιλιάδες άνθρωποι άρχισαν να δραστηριοποιούνται ασκώντας πιέσεις και στο εσωτερικό των χωρών τους, ώστε οι κυβερνήσεις να σταθούν ένοπλα στο πλευρό των Ελλήνων. Η ναυμαχία του Ναυαρίνου τον Οκτώβριο του 1827 έκανε τη διαφορά. Οι τότε μεγάλες δυνάμεις Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας ενώθηκαν, εκπέμποντας το σήμα για την έναρξη των διαδικασιών στη κατεύθυνση εξεύρεσης λύσης για το Ελληνικό ζήτημα.»
