Τις αντιλήψεις των σύγχρονων Ελλήνων για την Επανάσταση του 1821 αποτυπώνει πανελλαδική έρευνα του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών – ΚΕΦίΜ και της Marc που δόθηκε στη δημοσιότητα. Η έρευνα διενεργηθηκε στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος που υλοποιεί το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών – Μάρκος Δραγούμης (ΚΕΦίΜ) με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Στόχος της πανελλαδικής έρευνας ήταν να κατανοηθεί το σύγχρονο αποτύπωμα του 1821 στην συνείδηση και τις αντιλήψεις των Ελλήνων τον χαρακτήρα της επανάστασης, τον ρόλο των πρωταγωνιστών, την επιρροή των ξένων δυνάμεων σε αυτή. Όπως σημειώνεται στόχος ήταν να καταγράψει την «πραγματική εικόνα που έχει η ελληνική κοινωνία σήμερα για το 1821, καθώς και το αν η εικόνα αυτή επηρεάζεται από δημογραφικά και άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το εισόδημα, το μορφωτικό επίπεδο και οι πολιτικές θέσεις».
Μεταξύ άλλων οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για τις προσωπικότητες που μετείχαν στην Επανάσταση του 1821, τον ρόλο των μεγάλων δυνάμεων, Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματά τους και κλήθηκαν να απαντήσουν τι είδους επανάσταση ήταν η Επανάσταση του 1821.
Μεταξύ άλλων οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για τις προσωπικότητες που μετείχαν στην Επανάσταση του 1821, τον ρόλο των μεγάλων δυνάμεων, Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματά τους και κλήθηκαν να απαντήσουν τι είδους επανάσταση ήταν η Επανάσταση του 1821.
Κοινός τόπος αναφοράς
Η επανάσταση του 1821 αποτελεί ένα κοινό τόπο αναφοράς που ενώνει τους Έλληνες. Ενιαία είναι σε μεγάλο βαθμό η εικόνα που έχουν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες για την Επανάσταση του 1821. Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία), το μορφωτικό επίπεδο, το εισόδημα, η ιδεολογία, η πολιτική ταυτότητα και η ψήφος στις εκλογές ασκούν μικρή επιρροή στις απόψεις τους. Κυρίαρχη προσωπικότητα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 αναδεικνύεται με μεγάλη διαφορά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (92,7%). Ακολουθεί ο Γεώργιος Καραϊσκάκης (63,1%). Εντύπωση προκαλεί ότι μια γυναίκα, η Μπουμπουλίνα, βρίσκεται στην πρώτη τριάδα. Ανάμεσα στους πλέον αναγνωρισμένους 10 πρωταγωνιστές της Επανάστασης βρίσκεται άλλη μια γυναίκα, η Μαντώ Μαυρογένους, στην 10η θέση.
Για τους συγχρονους Έλληνες, το 1821 δεν ήταν μόνο μια εθνική επανάσταση. Η συντριπτική πλειοψηφία θεωρεί, βέβαια, ότι η Επανάσταση ήταν κυρίως εθνική, αλλά περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες πιστεύουν ότι η Επανάσταση είχε και κοινωνικά, φιλελεύθερα και θρησκευτικά χαρακτηριστικά. Σε ποσοστό 90,4% οι ερωτώμενοι πιστεύουν πως η Επανάσταση του 1821 είχε εθνικό χαρακτήρα. Για το 54,6% η Επανάσταση ήταν κοινωνική, για το 52,9% φιλελεύθερη, σχεδόν όσο και θρησκευτική (51,3%). Δημοκρατική, πάντως, θα μπορούσε να είναι μόνο για το 40,8% των ερωτηθέντων.
Σε σχέση με τον τύπο της Επανάστασης του ’21, ενδιαφέρον έχει επίσης το να εξετάσει κανείς τα ευρήματα σε συσχετισμό με την κομματική επιλογή των συμμετεχόντων στις βουλευτικές εκλογές του 2019. Τόσο αυτοί που ψήφισαν Νέα Δημοκρατία, όσο και εκείνοι που προτίμησαν τον ΣΥΡΙΖΑ, θεωρούν ότι η Επανάσταση του ’21 ήταν εθνικής φύσης (91,5% ΝΔ, 88,8% ΣΥΡΙΖΑ).
Ο ρόλος των μεγάλων δυνάμεων και των κοινωνικών ομάδων Η Ρωσία αναδεικνύεται, με μεγάλη διαφορά, ως η ξένη δύναμη με τη θετικότερη συμβολή στην Επανάσταση του 1821. Ακολουθούν η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία και η Αυστρία. Ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες, τις οργανώσεις και τους θεσμούς που ενεπλάκησαν στην Επανάσταση, αρκετά υποτιμημένος είναι ο ρόλος των Εμπόρων. Αντίθετα, αναγνωρίζεται σχεδόν ομόφωνα ο θετικός ρόλος της Φιλικής Εταιρείας, των Φιλελλήνων και των νησιωτών πλοιοκτητών, των στρατιωτικών και της Εκκλησίας.
Απογοητευμένοι εμφανίζονται οι Έλληνες από το πόσο καλά γνωρίζουμε την ιστορία της Επανάστασης. Μόλις 1 στους 10 πιστεύει ότι ο μέσος Έλληνας γνωρίζει καλά την ιστορία της Επανάστασης. Τρεις στους δέκα Έλληνες δηλώνουν ότι δεν έχουν ακούσει ή διαβάσει τίποτα σχετικά με τις τρεις Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματά τους. Εθνοσυνελεύσεις, Συντάγματα και κρυφό σχολειό
Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι Εθνοσυνελεύσεις και τα τρία Συντάγματα έχουν κυρίως Δημοκρατικά και Φιλελεύθερα χαρακτηριστικά. Επτά στους δέκα Έλληνες θεωρούν ότι το κρυφό σχολειό δεν είναι μύθος. Διχασμένη η κοινή γνώμη για το αν η Επανάσταση ξεκίνησε την 25η Μαρτίου στη Μονή της Αγίας Λαύρας. Το σχολείο αποτελεί την κυριότερη πηγή μάθησης για την Επανάσταση για τους περισσότερους Έλληνες. 7 στους 10 δεν είναι ικανοποιημένοι με τον τρόπο διδασκαλίας της ιστορίας της Επανάστασης στο σχολείο και 9 στους 10 ζητούν να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη διδασκαλία της. Μεθοδολογία έρευνας
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την εταιρία MARC τον Δεκέμβριο του 2019 με τη μέθοδο της πολυσταδιακής τυχαίας δειγματοληψίας με χρήση quota βάσει φύλου, ηλικίας και γεωγραφικής κατανομής, με τηλεφωνικές συνεντεύξεις σε 1.200 νοικοκυριά από 22 ερευνητές της MARC. Οι επόμενες δύο έρευνες θα πραγματοποιηθούν τον Δεκέμβριο του 2020 και τον Δεκέμβριο του 2021.
Διαβάστε την πλήρη έρευνα εδώ:
https://www.kefim.org/wp-content/uploads/2020/07/Analysis_Pos-vlepoun-oi-Ellhnes-to-1821_FINAL.pdf
