“Ο νόμος Κατσέλη, δεν προστατεύει απλώς την πρώτη κατοικία, αλλά εισήγαγε το πτωχευτικό δίκαιο των ιδιωτών, κάτι που ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ” δήλωσε η Λούκα Κατσέλη στον ΑΘΗΝΑ 9,84. Η Παν/μιακός και πρώην ΥΠΟΙΚ μιλώντας στον Βασίλη Πάικο εξέφρασε την ελπίδα το νέο καθεστώς για την προστασία της πρώτης κατοικίας να μην αντικαταστήσει το νόμο, διότι δεν πρέπει να μπουν περιοριστικοί όροι σε κάποιον που έχει πτωχεύσει .Οπως σημείωσε -πέραν των άλλων- κάτι τέτοιο θα επιφέρει περαιτέρω αύξηση των κόκκινων δανείων.
Αναλυτικά:
* ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΡΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΤΣΕΛΗ
Λ. Κατσέλη: “Ελπίζω ότι δεν πρόκειται περί αντικατάστασης του νόμου που δεν αφορούσε αποκλειστικά στην προστασία της πρώτης κατοικίας. Ο συγκεκριμένος νόμος εισήγαγε στην ελληνική έννομη τάξη το πτωχευτικό δίκαιο των ιδιωτών, που υπάρχει στις ΗΠΑ από το 1978 και στις περισσότερες ευρωπαικές χώρες από τη δεκαετία του ‘80. Οπως έχουμε πτωχευτικό δίκαιο επιχειρήσεων, θα πρέπει να έχουμε και πτωχευτικό δίκαιο ιδιωτών ώστε αν κάποιος ιδιώτης ή φυσικό πρόσωπο πτωχεύσει να μπορεί -μέσω του δικαστηρίου- να έχει μια δεύτερη ευκαιρία .
Στο πλαίσιο αυτού του νόμου υπάρχουν και διατάξεις που προστατεύουν την πρώτη κατοικία. Η συζήτηση που γίνεται κατά τη γνώμη μου είναι λανθασμένη γιατί θα πρέπει να διαχωριστεί το πτωχευτικό δίκαιο των ιδιωτών από τη στεγαστική πολιτική μιας κυβέρνησης ή την ρύθμιση των χρεών και την προστασία της πρώτης κατοικίας για όσους δεν έχουν ενταχθεί στο ν.3869 στο πτωχευτικό δίκαιο.
Για παράδειγμα, εάν κάποιος πτωχεύσει και το δικαστήριο το επιβεβαιώσει, τι σημασία έχει αν η πρώτη του κατοικία είναι αξίας 50.000 ή 280.000 ευρώ ; Το σημαντικό δεν είναι να μπουν περιοριστικοί όροι στην προστασία γιατί αν κάποιος έχει πτωχεύσει πραγματικά και αυτό επιβεβαιώνεται από το δικαστήριο τότε δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Επίσης, θα υπάρχει κόστος και για τις τράπεζες διότι αν μπει ένα πολύ περιοριστικό πλαίσιο δεν θα μπορεί να πληρώσει και αυτό θα μετατραπεί σε ένα μη εξυπηρετούμενο δάνειο για τις τράπεζες.”
Β. Πάικος: Βλέπουμε όμως τώρα, αυτό το περιοριστικό πλαίσιο να είναι αρκετά χαμηλό…
Λ. Κατσέλη :”Πιστεύω ότι πρόκειται για εσωτερική πίεση κυρίως από τς τράπεζες, που προκειμένου να τιτλοποιήσουν τα δάνειά τους, έχουν κόστος από την αναδιάρθρωση, τη μεταφορά ή τη ρύθμισή του εάν και εφόσον κάποιος μπαίνει στις προστατευτικές διατάξεις του ν. 3869.”
Β. Πάικος: Ωστόσο , όπως λέτε αυτό δεν θα συνέφερε ούτε τις τράπεζες.
Λ. Κατσέλη: “Υπάρχει κόστος και όφελος. Το κόστος για τις τράπεζες είναι ότι αν κάποιος πραγματικά πτωχεύσει δεν θα μπορεί να εξυπηρετήσει το δάνειό του και επομένως αυτό θα γίνει μη εξυπηρετούμενο. Νομίζω όμως, ότι οι τράπεζες έχουν την εσφαλμένη εντύπωση ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των εντασσόμενων στις προστατευτικές διατάξεις του 3869 δεν είναι άνθρωποι που πραγματικά έχουν πτωχεύσει και γι αυτό μιλούν για στρατηγικούς κακοπληρωτές, πράγμα το οποίο αποτελεί μύθευμα, ιδιαίτερα μετά την αυστηροποίηση των διατάξεων από το καλοκαίρι του ‘18. Ελπίζω να βρεθεί μία λύση προς όφελος τραπεζών και οφειλετών, οι οποίοι έχουν τώρα ένα καταφύγιο στο νόμο. Και επειδή ακούω και παρακολουθώ τη συζήτηση για τις εναλλακτικές προτάσεις φοβάμαι ότι θα έχουν πολλά προβλήματα υλοποίησης.”
*ΓΙΑ ΤΑ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΑ ΔΑΝΕΙΑ
Β. Πάικος: Αναφέρεστε στην πρόταση της ΤτΕ για τα κόκκινα δάνεια …
Λ. Κατσέλη: “Υπάρχουν δύο μεγάλες προτάσεις στο τραπέζι: Η μία αφορά στο τι πρέπει να κάνουν οι τράπεζες για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η άλλη, στον τρόπο με τον οποίο θα προστατευτεί η πρώτη κατοικία ανεξαρτήτως του αν κάποιος έχει ενταχθεί στο ν. Κατσέλη ή στο ν. 3869 και εκεί προτείνεται το Κυπριακό πρόγραμμα “Εστία” ώστε η προστασία να ισχύει οριζόντια ανεξαρτήτως της ένταξης στο ν.3869 , που προβλέπει κούρεμα δανείου από τις τράπεζες , επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας από το κράτος με αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια και τρίτον το να μπει μείωση στο ύψος της αξίας της προστατευόμενης πρώτης κατοικίας. Εδώ υπάρχουν διαφορετικές απόψεις ως προς το ύψος.
Αυτό το πρόγραμμα έχει προβλήματα. Πρώτον, ότι πρέπει να μπουν αντικειμενικά κριτήρια όσον αφορά στην ένταξη των δικαιούχων διότι διαφορετικά, θα υπάρχει άνιση μεταχείριση μιας μεγάλης ομάδας οφειλετών. Το δεύτερο πρόβλημα έγκειται στο ότι το βασικό πλεονέκτημα του ν.3869 είναι ότι έδινε αυτή τη διαμεσολάβηση ή τη ρύθμιση στα δικαστήρια που ήταν μία αντικειμενική και ανεξάρτητη διαδικασία. Εάν η προστασία φύγει από τα δικαστήρια, ιδιαίτερα για αυτούς που έχουν πραγματικά πτωχεύσει και ξαναμπεί στην δικαιοδοσία των τραπεζών, πάλι θα υπάρχει άνιση διαπραγματευτική θέση για τα δύο μέρη και νομίζω ότι η αντικειμενικότητα της διαδικασίας έχει τεράστια σημασία. Το τρίτο είναι το δημοσιονομικό κόστος. Δεν έχει υπολογιστεί, δεν έχω δει πουθενά ποιο θα είναι και πλησιάζει η ώρα που το κράτος θα επιδοτήσει ένα μέρος των δανειοληπτών και ακόμα και αν αυτό γίνει με αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια, δεν ξέρω ποιο θα είναι το κόστος.”
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΣΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
“Να αφεθεί ο νόμος ως έχει, να διατηρηθεί η ισχύς του , να παρακολουθηθεί η εφαρμογή του και να βελτιωθεί όπου χρειάζεται, όπως έγινε και το καλοκαίρι του 2018, ώστε να μην υπάρχουν στρατηγικοί κακοπληρωτές, που να εντάσσονται. Δεύτερον, για τη στεγαστική πολιτική και την προστασία της πρώτης κατοικίας, ακόμα και για όσους βρίσκονται σε πρόσκαιρη αδυναμία πληρωμής και δεν εντάσσονται στο νόμο, να υπάρξει μια ρύθμιση μέσα από πλατφόρμες -όπως και με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς- με αντικειμενικά κριτήρια, προκειμένου να διασφαλιστούν ο έλεγχος και η αμεροληψία στην υλοποίηση.”
