back to top
14.9 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

14.9 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Τα υπόγεια των Ναζί στην Κοραή

Διαβάστε επίσης

«Μπαίνοντας στα παπούτσια» αυτών που έζησαν την φρίκη του Ναζισμού

Έξι μέτρα κάτω από την γη, στο κέντρο της Αθήνας, τα 2 υπόγεια ενός πολύπαθου κτηρίου, έχουν την δική τους τραγική ιστορία. Είναι γραμμένη στους τοίχους με αιχμηρά αντικείμενα από 239 ανθρώπους, που φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν από τους Ναζί, την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής στην χώρα μας.

Τα κρατητήρια της Kommandatur στον αριθμό 4 της οδού Κοραή

Κατεβαίνοντας τα σκαλιά νιώθεις αμέσως την βαριά ατμόσφαιρα που αποπνέει ο χώρος. Οι μεταλλικές πόρτες που έκλειναν αεροστεγώς, οι δεξαμενές νερού, τα αποχωρητήρια, οι χώροι απομόνωσης και ο χρόνος που έχει παγώσει σε μια από τις χειρότερες στιγμές της ανθρώπινης ιστορίας δημιουργούν μια ασφυκτική αίσθηση ενώ γεννούν συναισθήματα οργής, θλίψης και πόνου. Οι χαραγμένοι με απελπισία τοίχοι σου σφίγγουν την ψυχή.

«Φωνάξτε για νερό, αλλιώς θα πεθάνετε εδώ». «Κατηγορηθείς για λάστιχα και ποδήλατα του Άξονος. Συλληφθείς από τους τσολιάδες. Αχ Βαχ. Και κάνω Πάσχα στα σίδερα αυτά, στον υγρό αυτόν τάφο. Κάτοικος συνοικίας Μεταξουργείου, Δεληγιώργη 47. Αχ Βαχ». «24 ώρες χωρίς φαΐ και νερό. Μόνο μυρίζοντας γιασεμί», «Να με τουφεκίσουνε και να ζήσει ο αδερφός μου ο Μιχάλης»

komantatur

«Ουσιαστικά αυτό που εκθέτουμε είναι οι τοίχοι» τονίζει στον Αθήνα 9.84 η κ. Μαριάννα Γεωργάκη υπεύθυνη επικοινωνίας της Εθνικής Ασφαλιστικής. Το κτήριο ανήκει στην Εθνική Ασφαλιστική από το 1938.

«Άντρες, γυναίκες και παιδιά από την ηλικία των 14 μόλις ετών», συνεχίζει η κυρία Γεωργάκη ενώ με ξεναγεί στο ιστορικό υπόγειο, «Έλληνες αλλά και Ιταλοί, έχουν αφήσει ανεξίτηλα τα μηνύματα τους χαραγμένα στους τοίχους, τα παράπονά τους, τις αγωνίες τους, την καθημερινότητα τους, τα ονόματα αυτών που τους κατέδωσαν.

Άγνωστος ο αριθμός των κρατουμένων

«Διακόσια τριάντα εννέα ονόματα είναι καταγεγραμμένα  στους τοίχους, και αυτά, ως επί το πλείστον, του έτους 1944, αριθμός πολύ μικρότερος του πραγματικού αριθμού κρατουμένων, ο οποίος μένει ακόμα άγνωστος. Οι Γερμανοί έβαφαν κατά διαστήματα τους τοίχους, οπότε οι χαραγμένες σημειώσεις των κρατουμένων εξαφανίζονταν. Φαίνεται πως, όταν έχασαν τον πόλεμο και έφυγαν εσπευσμένα, δεν πρόλαβαν να κάνουν το ίδιο με το δεύτερο υπόγειο κι έτσι οι επιγραφές στους τοίχους, που βλέπετε, υπάρχουν ακόμα. Εδώ κρατούνταν άνθρωποι για κάθε αιτία, όχι μόνο αντιστασιακοί, σαλταδόροι που κρέμονταν από τα τραμ, για μικροκλοπές ψωμιού ή ακόμη και σεντονιών» λέει η κα. Γεωργάκη, δείχνοντάς μου, τα τεκμήρια στους τοίχους του κρατητηρίου που το μαρτυρούν.

Ο χώρος χρησιμοποιήθηκε σαν κέντρο μεταγωγών και ανάκρισης, απ’ όπου οι κρατούμενοι μεταφέρονταν στις Φυλακές Αβέρωφ, σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, σε καταναγκαστικά έργα ή σε τόπους εκτελέσεων.

Εκθέματα

Στο πρώτο υπόγειο εκτίθενται αντικείμενα που βρέθηκαν στον χώρο,όπως πακέτα από τσιγάρα και σπιρτόκουτα, σημειώματα και ένα γράμμα κρατουμένου, ξυραφάκια, κούπες, ακόμη και μερικές σφαίρες που βρέθηκαν σφηνωμένες στον τοίχο, πάνω σε μια ζωγραφιά του Μουσολίνι, μάλλον κατά την Απελευθέρωση. Εκτίθεται επίσης η ναζιστική σημαία, που άφησαν πίσω τους φεύγοντας οι Γερμανοί και μία πόρτα από το κολαστήριο της Γκεστάπο στην οδό Μέρλιν.

komantatur

Η ιστορία του κτηρίου

Τον Αύγουστο του 1894 η νεοσυσταθείσα Εταιρία Γενικών Ασφαλειών «Η ΕΘΝΙΚΗ» αγοράζει την οικία Rossels, στην οδό Κοραή 4 όπου και εγκαθίσταται. Σαράντα χρόνια αργότερα, ανακοινώνεται στα πρακτικά του Δ.Σ της Εταιρίας η απόφαση για ανοικοδόμηση του κτηρίου. Τρεις επίλεκτοι αρχιτέκτονες-μηχανικοί, οι Μ. Λυκούδης, Ι. Αξελός και Α. Κριεζής αναλαμβάνουν να εκπονήσουν σχέδια και μελέτες.

Ήταν μια υπερσύγχρονη κατασκευή διέθετε κεντρική θέρμανση, υδραυλική εγκατάσταση, ανελκυστήρες κ.λ.π και το απαραίτητο για την εποχή αντιαεροπορικό καταφύγιο. Λίγα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής ξεκινά ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος και τα γερμανικά στρατεύματα που μπήκαν στην Αθήνα στις 27 Απριλίου του 1941 προχώρησαν λίγες μέρες αργότερα σε επίταξη ολόκληρου του κτιρίου. Τα υπόγεια καταφύγια μετατράπηκαν σε κρατητήρια.

Στις 12 Οκτωβρίου 1944 τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής αποχώρησαν από την Αθήνα, και ενώ η Εθνική Ασφαλιστική ετοιμαζόταν να εγκατασταθεί στο κτήριο, στις 31 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, το Μέγαρο επιτάχθηκε από το ΕΑΜ. Στις αρχές Ιανουαρίου 1945 επιτάσσεται από τους Άγγλους και μόλις αυτοί αποχωρούν το κτήριο επιτάσσεται εκ νέου από την Ελληνική Κυβέρνηση για να στεγασθεί η Ηλεκτρική Εταιρεία Μεταφορών και Διανομής.

komantatur

Το 1991 ο χώρος κηρύχθηκε Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο και είναι επισκέψιμος από το κοινό

«Οι μαθητές, που μας επισκέπτονται είναι εντυπωσιασμένοι και εμφανώς συγκινημένοι. Πολλά σχολεία χρησιμοποιούν την επίσκεψή τους στον χώρο μας για διάφορες εκπαιδευτικές εργασίες. Ιδίως αυτήν την περίοδο που πλησιάζει η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου η επισκεψιμότητα αυξάνεται» καταλήγει η κ. Γεωργάκη.

Εγκαταλείποντας τον χώρο, η οδός Κοραή με τα καφέ, τα μαγαζιά, το σινεμά, το πλήθος των Αθηναίων που χαλαρώνει ή τρέχει στις δουλειές του, φαντάζει ο ομορφότερος δρόμος του κόσμου.

Καλλιόπη Ασλανίδου

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΑΘΗΝΑ +

spot_img

Συμβαίνει στην Αθήνα