Ο Καρλ-Ρούντολφ Κόρτε, διακεκριμένος γερμανός εκλογολόγος με συχνή παρουσία στη γερμανική τηλεόραση, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Ντούισμπουργκ-Έσσεν, επικεφαλής του School of Governance στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία και εμπνευστής του όρου “Συνασπισμός τύπου Τζαμάικα”, μίλησε στη Δομίνα Διαμαντοπούλου, ενόψει των εκλογών στη Βαυαρία την Κυριακή, για τα αίτια της κατακρύμνησης των Χριστιανοκοινωνιστών, την εντυπωσιακή άνοδο των Πρασίνων, το μέλλον του Χορστ Ζέεχοφερ, της Άνγκελα Μέρκελ και του μεγάλου συνασπισμού.
Γιατί είναι τα ποσοστά της Ένωσης Χριστιανοκοινωνιστών τόσο χαμηλά σε σύγκριση με τα αποτελέσματα τωνπροηγούμενων εκλογών στη Βαυαρία το 2013; Έχουν γίνει σημαντικά λάθη στρατηγικής από πλευράς της CSU ή φταίει η πολιτική του Βερολίνου;
Δεν είναι μία η αιτία, αλλά πολλές και τις συναντά κανείς τόσο στο Βερολίνο όσο και στο Μόναχο. Από τη μία, το Μόναχο δεν εκπέμπει σιγουριά. Έχει υιοθετήσει μία διαφορετική τακτική από ό,τι συνήθως. Στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας γίνονται πολλές δοκιμές που δεν φανερώνουν τη νηφάλια και σθεναρή αντιμετώπιση που χαρακτήριζε τηνCSU του φιλελεύθερου κέντρου. Oι ψηφοφόροι το αντιλαμβάνονται αυτό. Επιπλέον, ο Ζέντερ είναι πρωθυπουργός της Βαυαρίας μόλις έξι μήνες και δεν έχει προλάβει να δώσει το στίγμα του.
Στο Βερολίνο, από την άλλη, υπάρχει η αίσθηση ότι η βαυαρική CSU δεν αντιπροσωπεύει την Χριστιανική Ένωση, ότι υπάρχει απόσταση ανάμεσα στους Χριστιανοδημοκράτες και τους Χριστιανοκοινωνιστές και δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν υπεύθυνο γι’ αυτό τον Ζέεχοφερ.
Επομένως, στην περίπτωση που το εκλογικό αποτέλεσμα για την Ένωση Χριστιανοκοινωνιστών είναι τόσο κακό όσο προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις, ο Χορστ Ζέεχοφερ, επικεφαλής του κόμματος και ομοσπονδιακός υπουργός Εσωτερικών, θα θεωρηθεί περισσότερο υπεύθυνος από τον βαυαρό πρωθυπουργό, Μάρκους Ζέντερ;
Κυρίως ο Ζέεχοφερ θα θεωρηθεί υπεύθυνος και δε θα είναι εύκολο να παραμείνει επικεφαλής της CSU ως το 2019 που θα πραγματοποιηθεί η επόμενη εκλογή προέδρου του κόμματος. Σε αυτή την περίπτωση, δεν θα είναι εύκολο να παραμείνει ούτε στο ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών, η καγκελάριος μάλλον θα προτείνει κάποιον άλλον για τη θέση. Η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος στο κοινοβούλιο του Μονάχου θα συνταχθεί πίσω από τον πρωθυπουργό Ζέντερ, ακόμη και αν το εκλογικό αποτέλεσμα είναι κακό.
Κινδυνεύει και το πολιτικό μέλλον της Άνγκελα Μέρκελ;
Ναι, βλέπουμε ήδη τα πρώτα σημάδια απώλειας δύναμης της καγκελαρίου. Στο συνέδριο των Χριστιανοδημοκρατών τον Δεκέμβριο δεν αποκλείεται να
υπάρξουν και άλλοι υποψήφιοι για την προεδρία του και να την χάσει, είτε το αποφασίσει εκείνη είτε όχι.
Υπάρχει και το άλλο σενάριο, στο οποίο μπορεί να ανακτήσει τη δύναμή της, λέγοντας: „Έχω νέα γενική γραμματέα, έχω νέο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας, έχω νέο αρχηγό κόμματος, επομένως μπορώ κάλλιστα να συνεχίσω τη θητεία μου ως καγκελάριος, γιατί η CDU είναι απολύτως ανανεωμένη. Αυτή θα ήταν μία έξυπνη κίνηση.
Φαίνεται ότι οι δύο κερδισμένοι των εκλογών στη Βαυαρία θα είναι οι Πράσινοι και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και οι δύο χαμένοι η Ένωση Χριστιανοκοινωνιστών και οι Σοσιαλδημοκράτες. Πιστεύετε ότι οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του SPD θα στραφούν στους Πρασίνους και της CSU στο ακροδεξιό κόμμα;
Η πόλωση βρίσκεται όντως ανάμεσα στους Πρασίνους και την Εναλλακτική για τη Γερμανία. Πρόκειται για το δίπολο άνοιγμα-κλείσιμο: περισσότεροιί πρόσφυγες-λιγότεροι πρόσφυγες, περισσότερος διεθνισμός-λιγότερος διεθνισμός, περισσότερος κοσμοπολιτισμός-λιγότερος κοσμοπολιτισμός. Είναι πάντα ενδιαφέρον το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν αυτόν που κάνει τη διαφορά και τα κόμματα που κάνουν τη διαφορά σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση είναι οι Πράσινοι και η AfD και γι’ αυτό επωφελούνται και οι δύο αυτές παρατάξεις. Ένας παράγοντας βέβαια είναι ότι σε ομοσπονδιακό επίπεδο και τα δύο είναι κόμματα αντιπολίτευσης. Απέναντι στον μεγάλο συνασπισμό επωφελούνται πάντοτε τα μικρά κόμματα. Αυτό δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη.
Γιατί όμως οι Πράσινοι κάνουν τώρα τη διαφορά; Πιστεύετε ότι είναι πιο πειστικοί από το SPD;
Οι Πράσινοι έχουν ένα ξεκάθαρο προφίλ, απευθύνονται στον μεσαίο πολιτικό χώρο, μπορούν να εκπροσωπήσουν την πολιτική των ανοιχτών θυρών στο προσφυγικό, μπορούν να δώσουν έμφαση σε θέματα που αφορούν το κέντρο, έχουν τη δυνατότητα να φέρουν στο επίκεντρο θέματα υπαρξιακά θα έλεγα, όπως η κλιματική αλλαγή, η ποιότητα των τροφίμων και η προστασία του περιβάλλοντος, χωρίς να είναι όμως πλέον το μονολιθικό κόμμα που επιβάλλει απαγορεύσεις σε αυτούς τους τομείς. Το κόμμα τελεί υπό νέα ηγεσία που έχει κεντρίσει την περιέργεια των ψηφοφόρων χωρίς να έχει πια το δασκαλίστικο ύφος του παρελθόντος, έχουν κάνει στροφή και γι’ αυτό είναι ελκυστικοί για τους ψηφοφόρους του SPDδιότι ασχολούνται και με κοινωνικά ζητήματα που αφορούν τον μεσαίο χώρο.
Ποιον κυβερνητικό συνασπισμό θεωρείτε πιθανότερο στη Βαυαρία;
Αν από άποψης ποσοστών είναι εφικτό, θα συγκυβερνήσουν οι Χριστιανοκοινωνιστές με τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους. Ενδεχομένως να χρειαστούν και την σύμπραξη των Φιλελευθέρων. Αυτή είναι η πρώτη επιλογή. Το δεύτερο πιθανό σενάριο είναι, αν δεν βγαίνουν τα ποσοστά του πρώτου, συνασπισμός με τους Πρασίνους. Κατά την άποψή μου, αυτές είναι οι δύο εναλλακτικές, πιθανότερη θεωρώ ωστόσο την πρώτη, την ενσωμάτωση των Ελεύθερων Ψηφοφόρων, διότι πολιτικά συγγενεύουν με την CSU.
Κινδυνεύει ο μεγάλος συνασπισμός και πόσο πιθανό είναι το σενάριο μίας κυβέρνησης μειοψηφίας; Ο πρόεδρος του Μπούντεσταγκ, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συνέντευξή του στην κυριακάτικη Bild δήλωσε ότι εάν οι Σοσιαλδημοκράτες αποχωρήσουν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν θα έρθει και το τέλος του κόσμου, επισημαίνοντας ότι η γερμανική δημοκρατία είναι θωρακισμένη ώστε να αντέξει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Έχει δίκιο;
Ναι, αυτό ισχύει. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει με βεβαιότητα εάν αυτός ο συνασπισμός θα συνεχίσει την πορεία του. Το κλίμα δεν είναι καλό. Θα μπορούσε κάλλιστα να προκύψει μία κυβέρνηση μειοψηφίας, αλλά ένα πιθανό σενάριο θα ήταν η Ένωση να στραφεί εκ νέου υπό νέα ηγεσία στον συνασπισμό τύπου Τζαμάικα – Ένωσης, Πρασίνων και Φιλελευθέρων.Οι Φιλελεύθεροι χωρίς την Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία θα μπορούσαν να κάνουν νέες διαπραγματεύσεις για τη συγκρότηση αυτού του συνασπισμού, χωρίς πρόωρες εκλογές ώστε να ολοκληρωθεί κανονικά η κοινοβουλευτική περίοδος.
Δομίνα Διαμαντοπούλου
