back to top
23.1 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

23.1 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Ο φάκελος «Μακεδονικό» στον Αθήνα 9.84: Η συμφωνία των Πρεσπών και το κρίσιμο δημοψήφισμα

Διαβάστε επίσης

Ο Αθήνα 9.84 άνοιξε τον φάκελο «Μακεδονικό», δύο ημέρες πριν από το κρίσιμο δημοψήφισμα στη FYROM, στην εκπομπή «Αθήνα Σήμερα» με τη Νόνη Καραγιάννη.

Η διαδρομή μιας πρώην επαρχίας της Γιουγκοσλαβίας του Τϊτο έως τη Συμφωνία των Πρεσπών, το 2018. Οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί, η διπλωματία, τα ταραγμένα Βαλκάνια. Ο διεθνής παράγων, οι πολιτικοί διαχωρισμοί. Η πτώση μιας κυβέρνησης, το εμπάργκο, η ενδιάμεση συμφωνία, το Βουκουρέστι.

Γιατί ο διεθνής παράγοντας πιέζει για λύση τώρα. Θα προκαλέσει το Μακεδονικό απρόβλεπτες πολιτικές εξελίξεις σύντομα στη χώρα μας; Τι απαντούν οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων, τι λέει η κοινή γνώμη. Είναι ή όχι αρνητική για τα συμφέροντα της Ελλάδας η λύση;

Μακεδονικό: Η 27χρονη ιστορία χαμένων ευκαιριών

Για 27 χρόνια Ελλάδα και Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας επιχειρούσαν να δώσουν λύση μέσω διαπραγματεύσεων είτε σε διμερές επίπεδο, είτε με μεσολαβητές στο λεγόμενο «Μακεδονικό ζήτημα», στο ζήτημα της ονομασίας της γειτονικής χώρας, που στη σύγχρονη μορφή του ξεκίνησε μετά τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Η επίσημη διαπραγματευτική διαδικασία άρχισε λίγο μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της έως τότε Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας στις 24 Ιανουαρίου 1991 με τη βουλή της γείτονος να εκδίδει Διακήρυξη Κυριαρχίας.
Είχε προηγηθεί δημοψήφισμα με βασικό ζητούμενο την «απόσχιση» από τη Γιουγκοσλαβία με το 65% του λαού να ζητά ανεξαρτησία. Ο Κίρο Γκλιγκόροφ, αναλαμβάνει πρώτος Πρόεδρος της νεοσύστατης «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» στις 18 Σεπτεμβρίου 1991.

Το Δεκέμβριο του 1991, το έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της τότε ΕΟΚ, επιστημοποιεί τη η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας με τη σύμφωνη γνώμη του τότε Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Σαμαρά. Αναφορικά με τους όρους που έπρεπε να πληρούν οι πρώην γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες πριν από την αναγνώριση, ζητήθηκε από καθεμιά εξ αυτών «να δεσμευθεί ότι θα υιοθετήσει συνταγματικές και πολιτικές εγγυήσεις που εξασφαλίζουν ότι δεν έχει εδαφικές διεκδικήσεις κατά γειτονικού κράτους-μέλους της Κοινότητας και ότι δεν θα διεξάγει εχθρική προπαγάνδα εναντίον γειτονικού κράτους-μέλους, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης ονομασίας που συνεπάγεται εδαφικές διεκδικήσεις».
Στις 9 Ιανουαρίου υποβάλλεται αίτημα προς τον ΟΗΕ με την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ενώ λίγες μέρες μετά στις 15 του μήνα η Βουλγαρία γίνεται η πρώτη χώρα που αναγνωρίζει τη χώρα με την ονομασία αυτή.
Τον Φεβρουάριο του 1992, πραγματοποιείται μεγάλο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη, όπου ένα εκατομμύριο συγκεντρωμένοι ζητούν να μην αναγνωριστεί το νέο κράτος με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Αμέσως μετά συγκαλείται το πρώτο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών χωρίς όμως να καταλήξει σε αποφάσεις.

Το «πακέτο Πινέιρο»

Η κλιμάκωση από τις δυο πλευρές προκαλεί την παρέμβαση της ΕΟΚ και στις 17 Φεβρουαρίου 1992 το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αναθέτει στον προεδρεύοντα Πορτογάλο υπουργό Εξωτερικών Ζοάο Πινέιρο να βρει λύση στο θέμα της ονομασίας της γείτονος.

Ο Πινέιρο παραδίδει τελικά το ομώνυμο πακέτο στην ελληνική πλευρά την 1η Απριλίου που περιλαμβάνει:

α) ένα κείμενο συμφωνίας για την επιβεβαίωση των υφισταμένων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων και

β) ένα σχέδιο επιστολής της κυβέρνησης της γείτονος με το οποίο δηλώνει ότι θα απέχει «από κάθε απαίτηση ή ενέργεια κατάληψης και σφετερισμού της επικράτειας της Ελληνικής Δημοκρατίας» και ότι «θα αποθαρρύνει κάθε πράξη εχθρικής δραστηριότητας ή προπαγάνδας». Για το θέμα του ονόματος προτείνεται το «Νέα Μακεδονία».

Το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών συνεδριάζει υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και απορρίπτει τις προτάσεις του πακέτου Πινέιρο, αποφασίζοντας μάλιστα ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να αναγνωρίσει κράτος στην ονομασία του οποίου θα υπάρχει ο όρος ή παράγωγο του όρου «Μακεδονία». Πρόκειται για την ίδια σύσκεψη όπου αναδύεται στο προσκήνιο η κόντρα μεταξύ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με τον Αντώνη Σαμαρά – στο τέλος της συνεδρίασης ο κ. Σαμαράς αποπέμπεται και τη θέση του αναλαμβάνει ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.

Το 1992, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που διεξάγεται στη Λισαβώνα, οι «12» αποφασίσουν να επιβεβαιώσουν τους όρους του 1991 και ζητούν στο θέμα της ονομασίας την ανεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης χωρίς τη χρήση του όρου «Μακεδονία».
Ένα μήνα αργότερα όμως, η γειτονική χώρα καταθέτει αίτηση αναγνώρισης από τον Ο.Η.Ε. με το Συνταγματικό της όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ενώ τον Αύγουστο του 1992, η Ρωσία αποφασίζει να αναγνωρίσει τη χώρα ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Βουλγαρία, Κροατία, Τουρκία, Σλοβενία και Λιθουανία αναγνωρίζουν επίσης το νέο κράτος με το Συνταγματικό του όνομα.

Η «πρωτοβουλία» Οουεν – Βανς

Τον Απρίλιο του 1993, οι δύο μεσολαβητές του τότε ΓΓ του ΟΗΕ, για τα θέματα της πρώην Γιουγκοσλαβίας, λόρδος Ντέιβιντ Οουεν (βρετανός ΥΠΕΞ) και Σάιρους Βανς (Αμερικανός ΥΠΕΞ), υποβάλλουν την έκθεσή τους, προτείνοντας την αναγνώριση του νέου κράτους με την ονομασία «Nova Makedonja», η οποία ωστόσο απορρίπτεται και πάλι από την ελληνική πλευρά.
Ο τότε διαπραγματευτής από ελληνικής πλευράς πρέσβης κ. Γ. Παπούλιας απέστειλε μνημόνιο στον κ. Βανς αντιπροτείνοντας τον όρο «Σλαβομακεδονία», ο οποίος απορρίφθηκε από τη διεθνή κοινότητα (η οποία δεν ήθελε να οξύνει τις εθνοτικές διενέξεις). Τον ίδιο μήνα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κάνει δεχτή την αίτηση των Σκοπίων για ένταξη στα Ηνωμένα Έθνη με το προσωρινό όνομα «FYROM».

Εμπάργκο

Το Φεβρουάριο του 1994 – κι ενώ στην Ελλάδα έχει αναλάβει την εξουσία και πάλι το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου – η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει την επιβολή εμπάργκο στη γειτονική χώρα.

Το φθινόπωρο του 1994 και οι διεργασίες εντείνονται σε όλα τα επίπεδα. Πρωτοβουλία έχει αναλάβει και το Βερολίνο μέσω του ΥΠΕΞ Κλάους Κίνκελ που προτείνει, στις 3 Οκτωβρίου, γεωγραφικό προσδιορισμό στην ονομασία (Άνω ή Νέα Μακεδονία), κάτι που ο Γκλιγκόροφ απορρίπτει, αλλά όλα δείχνουν ότι επίκεινται εξελίξεις. Την επομένη ο Γκλιγκόροφ αποδέχεται αλλαγές στο Σύνταγμα και τη σημαία με αντάλλαγμα την άρση του ελληνικού εμπάργκο. Ωστόσο ένα μήνα αργότερα οι διαπραγματεύσεις ναυαγούν με τη γειτονική χώρα να υπαναχωρεί στα θέματα των συμβόλων και της αλλαγής συντάγματος

Ενδιάμεση Συμφωνία

Από τα μέσα του 1995 άρχισε να διαφαίνεται η προοπτική επίτευξης μιας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ που τελικά, μετά από έντονες διεργασίες και την έντονη εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών επιτεύχθηκε. Λόγω της αδυναμίας να υπάρξει μια οριστική και άμεσα εφαρμόσιμη συμφωνία, επιτεύχθηκε η Ενδιάμεση Συμφωνία (Interim Accord) που υπογράφηκε στη Νέα Υόρκη στις 13 Σεπτεμβρίου 1995 από τους υπουργούς Εξωτερικών Παπούλια και Τσερβενκόφσκι.

Στη συμφωνία προβλέπεται ότι κάθε πλευρά θα σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία της άλλης, προβλέπεται περαιτέρω αναγνώριση εκ μέρους της Ελλάδος της πΓΔΜ ως ανεξάρτητης και κυρίαρχης χώρας και δημιουργία γραφείων συνδέσεως στις αντίστοιχες πρωτεύουσες των δύο χωρών, αποφασίζεται η παύση χρήσης της του αστεριού της Βεργίνας από τη πΓΔΜ και προβλέπονται συγκεκριμένες και δεσμευτικές διαβεβαιώσεις της πΓΔΜ ότι το Σύνταγμά της θα είναι συνεπές με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ διατυπώνουν την προσήλωσή τους στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ σχετικά με τη διατήρηση της περιφερειακής ειρήνης, του σεβασμού της ισχύουσας μεθοριακής γραμμής, και την αποχή από πράξεις βίας και αμοιβαίων παρεμβάσεων στις εσωτερικές τους υποθέσεις. Στα άρθρα 1-8 γίνονταν μνεία σε σειρά Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) μεταξύ των δύο χωρών. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 5, οι δύο χώρες αναλάμβαναν την υποχρέωση να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με στόχο την εξεύρεση βιώσιμης λύσης στο επίμαχο ζήτημα του ονόματος.

Το 1997, η κρίση στο Κοσσυφοπέδιο «παγώνει» τον διάλογο για την ονομασία, ο οποίος, έτσι κι αλλιώς, δεν κατέληξε σε αποτέλεσμα, οι οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών όμως αναπτύσσονται.

Τον Φεβρουάριο του 2001, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Διαβαλκανικής, οι κκ. Σημίτης και Παπανδρέου συζητούν με τους κκ. Γκεοργκιέφσκι και Τσερβενκόφσκι την ονομασία «Γκόρνα Ματσεντόνια» (Ανω Μακεδονία). Για πρώτη φορά η ελληνική πλευρά αποδέχεται ως βάση διαπραγμάτευσης τη σύνθετη ονομασία erga omnes.

Το 2003 η Ελλάδα προωθεί στο πλαίσιο της βαλκανικής πολιτικής της, τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό και της ΠΓΔΜ (Ατζέντα Θεσσαλονίκης).

 

Το Νοέμβριο του 2004, προχώρησαν στην αναγνώριση της γειτονικής χώρας ως «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» λίγες μόνο μέρες μετά την επανεκλογή του Τζορτζ Μπους στην προεδρία της χώρας.
Ακολούθησε, τον Απρίλιο του 2005, πρόταση του Μάθιου Νίμιτς, για υιοθέτηση του ονόματος «Republika Makedonija – Skopje» για τη διεθνή παρουσία της ΠΓΔΜ, ενώ ταυτόχρονα τα Σκόπια θα διατηρούσαν τη συνταγματική τους ονομασία τόσο για εσωτερική χρήση όσο και για τις διμερείς διπλωματικές σχέσεις που έχουν συνάψει με όσες χώρες τα είχαν αναγνωρίσει ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ενώ τον Οκτώβριο, ο κ. Νίμιτς, κατέθεσε νέα πρόταση διπλής ονομασίας, «Republica Makedonija – Republica Makedonija-Skopjie». Η ελληνική πλευρά απέρριψε την πρόταση.

Στις 19 Φεβρουαρίου 2008 ο ειδικός διαμεσολαβητής Μάθιου Νίμιτς προτείνει 5 ονόματα: Συνταγματική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας, Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας, Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας, Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας. Την επόμενη ημέρα η Ντόρα Μπακογιάννη ενημερώνει τους πολιτικούς αρχηγούς. Η πρόταση αυτή δεν έχει δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα αλλά στοιχεία της διέρρευσαν στον Τύπο.

Οι πληροφορίες γύρω από την πρωτοβουλία αυτή και την πολιτική τής τότε κυβέρνησης εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο αντιπαράθεσης μεταξύ της σημερινής κυβέρνησης και της ΝΔ. Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική θέση τροποποιήθηκε σε σχέση με την απόφαση των πολιτικών αρχηγών του 1992, με τη σύμφωνη γνώμη των περισσότερων κομμάτων και συμπυκνώνεται στην ακόλουθη: σύνθετη ονομασία της ΠΓΔΜ με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ισχύει έναντι όλων και με παράλληλη τροποποίηση του συντάγματος για την αντιμετώπιση του αλυτρωτισμού.

Σε κάθε περίπτωση, οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν εκ νέου στο κενό.

Τον Απρίλιο του ίδιου έτους στο Βουκουρέστι συνέρχεται η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ. Η ΠΓΔΜ είχε εκφράσει την πρόθεση να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να διευκρινίζει εξαρχής ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχθεί την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ από τη στιγμή που δεν έχει βρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση στο θέμα της ονομασίας, προσθέτοντας ότι η οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να έχει την έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και να είναι μόνιμη και όχι προσωρινή.

Η ΠΓΔΜ, την 17η Νοεμβρίου 2008, προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά της Ελλάδας, ισχυριζόμενη ότι η χώρα μας πρόβαλε αντίρρηση στην ένταξή της στο ΝΑΤΟ κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008.
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης στην υπόθεση αυτή δεν εισήλθε στην ουσία της ονοματολογικής διαφοράς, σημειώνοντας ότι δεν έχει τη σχετική δικαιοδοσία και ότι η διαφορά πρέπει να επιλυθεί στο πλαίσιο που ορίζουν οι Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, μέσω διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Από πλευράς ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2008, με ομόφωνη απόφασή του, αποφάσισε ότι η λύση του ζητήματος του ονόματος κατά τρόπο αμοιβαίως αποδεκτό αποτελεί θεμελιώδη αναγκαιότητα προκειμένου να γίνουν περαιτέρω βήματα στην ενταξιακή πορεία της ΠΓΔΜ προς την Ε.Ε.

Τα επόμενα χρόνια δεν υπήρξαν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις εξαιτίας της άκαμπτης στάσης του πρώην πρωθυπουργού Γκρούεφσκι.

Τον Οκτώβριο του 2012, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών έστειλε επιστολή στον ομόλογό του της ΠΓΔΜ, με την οποία πρότεινε την υπογραφή μεταξύ των δύο χωρών Μνημονίου Κατανόησης, που θα θέσει το πλαίσιο και τις βασικές παραμέτρους για την οριστική επίλυση του ζητήματος της ονομασίας. Η ελληνική πλευρά πρότεινε λύση που πρέπει να περιλαμβάνει συμφωνία επί του γεγονότος ότι οποιαδήποτε πρόταση οφείλει να εμπεριέχει σαφή και οριστικό προσδιορισμό του ονόματος που δεν θα αφήνει περιθώρια αμφιβολιών σχετικά με τη διάκριση μεταξύ του εδάφους της ΠΓΔΜ και περιοχών σε γειτονικές χώρες, ειδικότερα, της περιοχής της Μακεδονίας στη βόρεια Ελλάδα και ότι το συμφωνημένο όνομα θα χρησιμοποιείται έναντι όλων  (erga omnes) και για όλους τους σκοπούς. Στην απάντησή της, η πρώην ΓΔΜ, αν και ευχαρίστησε για την ελληνική πρωτοβουλία, επανέλαβε τις πάγιες θέσεις της και επί της ουσίας αντιπαρήλθε πλήρως την ελληνική πρόταση.

Το Δεκέμβριο 2012, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με συλλογική και ομόφωνη απόφασή του αποφάσισε ότι η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την ΠΓΔΜ εξαρτάται από την εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, την προώθηση και τον σεβασμό των σχέσεων καλής γειτονίας και την επίλυση του ονοματολογικού, στο πλαίσιο των υπό τον ΟΗΕ διαπραγματεύσεων.

Το Δεκέμβριο 2013 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με συλλογική και ομόφωνη απόφασή του, δεν αποδέχθηκε την εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για απόδοση ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Το Συμβούλιο αποφάσισε ότι θα επανεξετάσει την προοπτική αυτή εντός του 2014, στη βάση νέας ενημέρωσης από την Επιτροπή για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων και την πραγματοποίηση απτών βημάτων, από τα Σκόπια, για την προώθηση των σχέσεων καλής γειτονίας και την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο θέμα του ονόματος στο πλαίσιο των, υπό τον ΟΗΕ, διαπραγματεύσεων.

«Νέα εποχή» με Ζάεφ

 

Η νέα, σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ που ανέλαβε τον Μάιο του 2017 (με την υποστήριξη της Δημοκρατικής Ένωσης για την Ένταξη και της Συμμαχίας των Αλβανών) φαίνεται ότι ενδιαφέρεται να έρθει σε συμβιβασμό με την ελληνική πλευρά, ώστε να πετύχει την είσοδο της χώρας στους διεθνείς οργανισμούς, ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίστοιχη διάθεση επιδεικνύει και η ελληνική κυβέρνηση, αφού διαρρέει από το φθινόπωρο του 2017 σε όλους τους τόνους πως το έδαφος είναι πρόσφορο για μια λύση εντός του 2018.

Από τις αρχές του 2018 και την πρώτη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών Τσίπρα – Ζάεφ στο Νταβός, στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ άρχισε να αναπτύσσεται έντονη κινητικότητα με την άμεση εμπλοκή του Μάθιου Νίμιτς, την παρασκηνιακή, αλλά και δημόσια στήριξη των προσπαθειών από όλες σχεδόν τις κυβερνήσεις της Ευρώπης και τις ΗΠΑ που οδήγησαν στην υπογραφή την Κυριακή στις 17 Ιουνίου της οριστικής συμφωνίας Ελλάδας -ΠΓΔΜ στις Πρέσπες με την ονομασία Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας.

Τα βασικά σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών

Μεταξύ άλλων, στο κείμενο της συμφωνίας προβλέπονται:
1.Το επίσημο όνομα θα είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», το οποίο θα είναι το συνταγματικό όνομα και θα χρησιμοποιείται erga omnes, όπως προβλέπεται στη συμφωνία. Το σύντομο όνομα θα είναι «Βόρεια Μακεδονία».
2.Η ιθαγένεια θα είναι Μακεδονική/Πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, όπως θα εγγράφεται σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα.
3.Η επίσημη γλώσσα θα είναι η «μακεδονική γλώσσα» όπως αναγνωρίστηκε από την Τρίτη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την τυποποίηση των γεωγραφικών ονομάτων που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977, και περιγράφεται στο άρθρο 7 (3) και (4) της παρούσας συμφωνίας.
4.Οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» έχουν την έννοια που αποδίδεται στο άρθρο 7 της συμφωνίας.
5.Οι κωδικοί χώρας για τις πινακίδες αυτοκινήτου θα είναι NM και NMK. Για όλους τους άλλους σκοπούς κωδικοί χώρας παραμένουν οι ΜΚ και MKD, όπως επισήμως αποδόθηκαν από τον Διεθνή Οργανισμό τυποποίησης.

Το άρθρο 7 της συμφωνίας αναφέρει:
1.Τα μέρη αναγνωρίζουν ότι η εκατέρωθεν αντίληψή τους ως προς τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» αναφέρεται σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο και ιστορική κληρονομιά.
2.Αναφορικά με την Ελλάδα, με αυτούς τους όρους νοούνται όχι μόνο η περιοχή και ο πληθυσμός της βόρειας Ελλάδας αλλά και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και ο ελληνικός πολιτισμός, η ιστορία, η κουλτούρα και η κληρονομιά αυτής της περιοχής από την αρχαιότητα έως σήμερα.
3.Αναφορικά με την ΠΓΔΜ, με αυτούς τους όρους νοούνται η επικράτεια, η γλώσσα, ο πληθυσμός και τα χαρακτηριστικά τους, με τη δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά, διακριτώς διαφορετικά από αυτά που αναφέρονται στο παραπάνω εδάφιο (άρθρο 7.2)
4.Η ΠΓΔΜ σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα της, η Μακεδονική γλώσσα ανήκει στην ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών. Επίσης, τα δύο μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και τα άλλα χαρακτηριστικά της ΠΓΔΜ δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά της βόρειας περιοχής της Ελλάδας.
Στο άρθρο 2 της συμφωνίας προβλέπεται ότι η Ελλάδα δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη της γείτονος υπό το νέο όνομα και τις ορολογίες σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και θεσμούς που η Ελλάδα είναι μέλος.

Οι Δηλώσεις Υποστήριξης

Η υπογραφή της συμφωνίας των Πρεσπών και η ανακοίνωση διενέργειας δημοψηφίσματος στην γείτονα, ενεργοποίησε διεθνώς την πολιτική κοινότητα η οποία όλο το προηγούμενο διάστημα υποστήριξε με πολιτικές ομιλίες, δηλώσεις ακόμα και επισκέψεις στα Σκόπια την κύρωση της συμφωνίας από τους πολίτες της πΓΔΜ.

Πρέσβης των ΗΠΑ στην FYROM κ. Jess Baily: «Η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν το αποτέλεσμα διαβουλεύσεων των εκλεγμένων πρωθυπουργών των δύο χωρών, της Μακεδονίας και της Ελλάδας.

Έχουμε επανειλημμένα εκφράσει τη στήριξή μας, διότι αυτή η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο στη Μακεδονία να γίνει μία επιτυχημένη, ανθεκτική δημοκρατία απόλυτα εναρμονισμένη με τους κανόνες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και πιστεύω ότι ο στρατηγικός στόχος αυτός ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των Μακεδόνων».

H Φεντερίκα Μογκερίνι ανακοινώνει στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου την συμφωνία 12.6.18

«Κύριε πρόεδρε, επιτρέψτε μου πριν περάσουμε στην επόμενη συζήτηση, να μοιραστώ μαζί σας μία θετική εξέλιξη.  Σήμερα είμαστε πολύ τυχεροί διότι πριν από λίγα λεπτά οι πρωθυπουργοί των Σκοπίων και της Αθήνας, ο κ. Ζόραν Ζάεφ και ο κ. Αλέξης Τσίπρας αντίστοιχα, ανακοίνωσαν την επίτευξη αμοιβαίας συμφωνίας-υπό την αιγίδα του ΟΗΕ- στο θέμα της ονομασίας, και πιστεύω ότι αξίζουν όλη μας τη στήριξη και τα συγχαρητήρια (η ολομέλεια του κοινοβουλίου χειροκροτά) μας για αυτή την ιστορική στιγμή, που είναι σημαντική όχι μόνο για τις 2 χώρες αλλά και για όλη την περιοχή, την Ευρώπη και τον κόσμο. Για άλλη μία φορά επιβεβαιώνεται ότι με τον διάλογο, την διαλακτικότητα και τη διπλωματία, λύσεις είναι δυνατές ακόμη και στα πιο δύσκολα ζητήματα.  Θα είναι τιμή μου να βρίσκομαι κοντά τους στην υπογραφή αυτής της ιστορικής συμφωνίας τις επόμενες μέρες.  Ευχαριστώ για την επίδειξη στήριξης που εκφράσατε πριν λίγα λεπτά.  Είναι σημαντική και για τις 2 χώρες και για την ευρύτερη περιοχή.  Σας ευχαριστώ».

Εμανουέλ Ζαν-Μισέλ Φρεντερίκ Μακρόν

«Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί φίλοι, θέλω να δανειστώ λίγο από τον χρόνο σας για να απευθυνθώ απευθείας σε σας. Εδώ και 25 χρόνια οι δύο χώρες μας έχουν διπλωματικές σχέσεις. 25 χρόνια κοινής ιστορίας και κοινής μοίρας ανάμεσα σε δύο λαούς που έχουν συνδεθεί βαθιά στην πορεία της ιστορίας. Πολλά πράγματα έγιναν σε αυτήν την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια. Αλλά στις 17 Ιουνίου 2018, η ιστορία έκανε ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Το έκανε χάρη στην γενναιότητα των ηγετών σας που κατόρθωσαν μαζί με την Ελλάδα να βάλουν ένα τέλος σε μία διαμάχη 27ετίας. Αυτή η συμφωνία, που λέγεται πια «Συμφωνία των Πρεσπών», η συμφωνία της 17ης Ιουνίου 2018 επιτρέπει να προχωρήσουμε, να αντιμετωπίσουμε το μέλλον. Στη βάση αυτής της συμφωνίας πραγματοποιείται το δημοψήφισμα της Κυριακής 30 Σεπτεμβρίου. Γνωρίζω όλες τις συζητήσεις που γίνονται και που αποτελούν μέρος ενός δημοκρατικού διαλόγου. Από την δική μου θέση και επειδή πιστεύω βαθιά στην δική μας ήπειρο, στην δύναμη της Ευρώπης, στη δύναμη της συλλογικής νοημοσύνης και της συνεργασίας, θα ήθελα να σας πω την δική μου πεποίθηση. Ξέρω ότι καμία συμφωνία δεν είναι ποτέ τέλεια. Ξέρω ότι για κάποιους δεν είναι αυτό που θέλουν, κάποιοι θα διαπραγματεύονταν διαφορετικά. Ακούω όλες τις κριτικές που μπορούν να γίνουν. Αυτή η συμφωνία ήταν εκτός προσδοκιών πριν κάποιους μήνες. Αυτή η συμφωνία αναμένεται εδώ και 27 χρόνια. Αυτή η συμφωνία έγινε πραγματικότητα επειδή οι δικοί σας ηγέτες και οι ηγέτες της Ελλάδας ήταν γενναίοι.  Έτσι λοιπόν την στηρίζω βαθύτατα και ολοκληρωτικά. Πιστεύω ότι βρίσκεται στην καρδιά του μελλοντικού πλάνου της χώρας σας. Στην καρδιά της φιλοδοξίας που έχετε για τη νέα γενιά και για το τι μπορούμε να κάνουμε όλοι μαζί τα επόμενα χρόνια. Ορίστε αγαπητοί μου φίλοι, κυρίες και κύριοι το απλό, ξεκάθαρο μήνυμα που ήθελα να σας δώσω. Δεν είμαι στη θέση σας και εσείς πρέπει να ψηφίσετε σε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για την χώρα σας. Θα έχετε να επιλέξετε αν θα αλλάξετε ή όχι το Σύνταγμά σας για να γίνει πραγματικότητα να γίνετε η Μακεδονία του Βορρά, όπως το προβλέπει αυτή η συμφωνία. Είμαι υπέρ του ΝΑΙ και πιστεύω βαθύτατα ότι αυτή η συμφωνία είναι καλή. Για εσάς, για όλη την περιοχή και για την Ευρώπη. Βασίζομαι πάνω σας.

Άν. Μέρκελ: (από την επίσκεψή της στα Σκόπια)
«Σας καλούμε να γίνετε μέλη του ΝΑΤΟ, έχετε τις προοπτικές για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα αυτά βέβαια απαιτούν πολλή δουλειά ακόμη και φυσικά προϋπόθεση είναι να είναι επιτυχής η έκβαση του δημοψηφίσματος στις 30 Σεπτεμβρίου».

Γιοχάνες Χαν, Επίτροπος περιφερειακής πολιτικής αρμόδιος και για θέματα διεύρυνσης Ε.Ε(από τις Πρέσπες)

«Είναι μία ιστορική μέρα αλλά είναι και κάτι που οι πολίτες της μελλοντικής Βόρειας Μακεδονίας αξίζουν. Τους αξίζει να έχουν αυτή την ευκαιρία, να έχουν μία σαφή ευρωατλαντική προοπτική και είμαι πεπεισμένος ότι στη συνέχεια τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα δώσουν μία θετική απάντηση για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Μετά φυσικά πρέπει να κάνουμε τα επόμενα βήματα, διότι πρόκειται για το τέλος ενός ταξιδιού αλλά ταυτοχρόνως και η αρχή ενός νέου ταξιδιού και όλα οδηγούν στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».

Οι θέσεις των πολιτικών κομμάτων για τη συμφωνία των Πρεσπών

 

Γιώργος Κατρούγκαλος αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών/ αρμόδιος για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις

«Είναι εθνικά επωφελής για τη χώρα μας η συμφωνία των Πρεσπών και αμοιβαία επωφελής και για την άλλη πλευρά, απότ ις περιπτώσεις που έχουμε μια win win κατάσταση.Λύνει μια εκκρεμότητα δεκαετιών και μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε το διπλωματικό κεφάλαιο που ξοδεύαμε μέχρι τώρα σ’ εκείνα τα μέτωπα που πραγματικά χρειάζεται, στις διαφορές μας με την Τουρκία. Αναβαθμίζει τη διπλωματική θέση της χώρας και μας επιτρέπει να αξιοποιήσουμε το νέο κύρος που μας αναγνωρίζουν ως παράγοντα λύσης και όχι παραγωγής πρβλημα΄των στη διεθνή κοινότητα εκεί που μετράει, αφενός για τη σταθεροποίηση της περιοχής των Βαλκανίων, αφετέρου σε όλα τ’ άλλα ανοιχτά εθνικά μας θέματα.
Καταφέραμε την εθνική γραμμή για σύνθετη ονομασία erga omnes για άρχη του αλυτρωτισμού να την υλοποιήσουμε και μάλιστα προσθέτοντας και τη συνταγματική αναγνώριση αυτής της συμφωνίας που δεν ήταν κομμάτι της εθνικής γραμμής γιατί οι προηγούμενες κυβερνήσεις θεωρούσαν ότι δεν μπορούσαν να την πετύχουν. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολύ ελπιδοφόρα προοπτική για την πατρίδα μας».

Γιώργος Κουμουτσάκος, Τομεάρχης Εξωτερικών Ν.Δ, βουλευτής Β’ Αθηνών

Ως επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα χαρακτήρισε τη συμφωνία των Πρεσπών ο τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος μιλώντας στον Αθήνα 9.84 και την Υβόννη Κλάπα. «Η συμφωνία προβλέπει το όνομα “Βόρεια Μακεδονία” και ταυτόχρονα αναγνωρίζει την ύπαρξη μακεδονικής γλώσσας και μακεδονικής εθνότητας. Ο συνδυασμός αυτός διαμορφώνει ένα θερμοκήπιο διατήρησης του εθνικισμού και του αλυτρωτισμού στη γείτονα», ανέφερε -μεταξύ άλλων- ενώ εκτίμησε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής «δείχνει να είναι το “Ναι”».

Ανδρέας Λοβέρδος, Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΔΗ.ΣΥ – ΚΝ.ΑΛ

«Η συμφωνία των Πρεσπών είναι αρνητική γιατί πετύχαμε αυτό που θέλουν οι πιο ακραίοι της άλλης πλευράς, δηλαδή: μακεδονική γλώσσα , μακεδονική εθνικότητα και μακεδονική ιθαγένεια, με αντάλλαγμα το όνομα Βόρεια Μακεδονία, χωρίς να έχουμε προστατεύσει τα δικά μας συμφέροντα», δήλωσε στον Αθήνα 9.84 και την Υβόννη Κλάπα ο  Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης,  Ανδρέας Λοβέρδος. Επανέλαβε ότι το Κίνημα Αλλαγής θα καταψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών όποτε κι αν αυτή έρθει στην ελληνική Βουλή.

Ελισαίος Βαγενάς μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ

«Η συμφωνία των Πρεσπών είναι μια διαβολικά καλή συμφωνία για τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, το μεγάλο κεφάλαιο, που προσανατολίζεται στη βαθύτερη εκμετάλλευση κι άλλων λαών, Όλοι οι παραπάνω έβαλαν το χεράκι τους για να κλείσει με αστραπιαίες διεργασίες αυτή η συμφωνία που την ίδια ώρα είναι εγκληματικά αρνητική για τα συμφέροντα όχι μόνο του ελληνικού, αλλά και των άλλων λαών των Βαλκανίων. Πρώτα απ’ όλα γιατί δυναμώνει στην περιοχή μας τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό του ΝΑΤΟ που βαρύνεται με δεκάδες εγκλήματα κατά των λαών και σχεδιάζει νέα. Επιπλέον με αυτή τη συμφωνία παγιώνεται η διατήρηση του αλυτρωτισμού με την αποδοχή των ανιστόρητων θέσεων για τον Μακεδονα πολίτη και μακεδονικής γλώσσας. Πρόκειται για μια νάρκη του μέλλοντος του λαού μας και των άλλων λαών της περιοχής, της ειρήνης και της ασφάλειας. Η λύση για του λαούς της βαλκανικής είναι η πάλη ενάντια σε τέτοιες συμφωνίες που μαγειρεύονται στους φούρνους των ιμπεριαλιστικών οργανισμών που πάντα δουλεύουν με πυξίδα το διαίρει και βασίλευε, αιματοκυλώντας τους λαούς για τα δικά τους συμφέροντα».

Οι επιπτώσεις της συμφωνίας στο πολιτικό σύστημα

Στις πολιτικές ζημώσεις που προκύπτουν από τη συμφωνία τω Πρεσπών και στο γεγονός ότι σήμερα δεν είναι τόσο έντονες σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες αναφέρθηκε ο κ. Στράτος Φαναράς Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Metron Analysis, παρεμβαίνοντας στην εκπομπή, εκτιμώντας ότι η συμφωνία των Πρεσπών  «αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για το κυβερνών κόμμα να ανασυντάξει τις αριστερές δυνάμεις».

«Την εποχή εκείνη ήταν η πρώτη επαφή της κοινής γνώμης με το πρόβλημα. Από τότε έχει ενσωματωθεί στην πολιτική ατζέντα της χώρας. Και λέω πολιτική, γιατί δεν είναι ένα θέμα κοινωνικό.
Έχει επίπτωση αλλά διαφορετικού τύπου». Όπως εξήγησε «είναι μια υπόθεση που ανασυντάσσει την διαμάχη Αριστεράς-Δεξιάς. Είναι ένα θέμα στο οποίο όσοι αναφέρονται στην Αριστερά και στην Κεντροαριστερά νιώθουν πολύ πιο ευνοϊκά και θετικά σε μια τέτοια προοπτική. Αντίθετα οι δυνάμεις που αναφέρονται στην κεντροδεξιά και την δεξιά, νιώθουν απολύτως αρνητικές σε συντριπτικά ποσοστά απέναντι σε μια τέτοια προοπτική. Ευτυχώς που η διάκριση η οποία ταξινομεί τις διαφορετικές απόψεις είναι πολιτική και δεν είναι κοινωνική, γιατί θα είχαμε και άλλου τύπου διχασμούς και διαιρέσεις να αντιμετωπίσουμε».

Αλέξανδρος Μαλλιάς: Δύσκολη στην εφαρμογή της η συμφωνία

Δύσκολη στην εφαρμογή της χαρακτήρισε ο κ. Αλέξανδρος Μαλλιάς, Πρέσβης επί Τιμή, τη συμφωνία των Πρεσπών. Παρεμβαίνοντας τηλεφωνικά στην εκπομπή, εξήγησε ότι η δυσκολία για την πλήρη εφαρμογή της έγκειται σε δύο βασικά σημεία:

1ον: Για να ισχύσει διεθνώς η ονομασία πρέπει να ολοκληρωθεί η ενταξιακή πορεία της γείτονος στην Ε.Ε και

2ον: Το erga omnes, δεν θα ισχύσει έναντι όλων, εάν τα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν συμφωνήσουν να αλλάξουν την ονομασία.
Όπως εξήγησε με τα σημερινά δεδομένα η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλεία του ΟΗΕ εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τη βούληση των μονίμων μελών, τα οποία όπως σημείωσε βρίσκονται σε διαμάχη.
Ο κ. Μαλλιάς σχολιάζοντας τις ενστάσεις που εκφράζονται γαι τη συμφωνία, εντός και εκτός του κυβερνώντος κόμματος, επισήμανε το πλήγμα που θα υποστεί η αξιοπιστία της χώρας, στη περίπτωση που κυρωθεί η συμφωνία και η Ελλάδα δεν την εφαρμόσει.

Ν. Σεβαστάκης: Πολλοί στέκονται καχύποπτα απέναντι στην συμφωνία των Πρεσπών

Μιλώντας στην Μαρία Χούκλη ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Νικόλας Σεβαστάκης επεσήμανε χαρακτηριστικά: «Πολλοί στέκονται καχύποπτα απέναντι στην συμφωνία των Πρεσπών. Υπάρχει θέμα ταυτοτικο, το ποιος είμαι. Αυτό πολλές φορές κινητοποιεί ερωτήσεις και απορίες πολύ περισσότερες από το κλασικό υλικό ζήτημα του εισοδήματος, το οικονομικό… Δηλαδή οι πολίτες έχουν συμφιλιωθεί με την λιτότητα και ότι είναι δύσκολα τα πράγματα, ενώ με το ζήτημα της ταυτότητας αναθερμαίνεται ως αναπλήρωση. Από πίσω είναι το συλλογικό και το έθνος».
«Στον κόσμο υπάρχει σύγχυση ότι μπορείς να επιβάλεις με πολιτικό τρόπο τον αυτοπροσδιορισμό κάποιων ανθρώπων. Καλώς ή κακώς διαμορφώνεται ένα αίσθημα ταυτότητας τεχνητά μέσα σε κάποιες δεκαετίες. Επίσης υπάρχει σύγχυση επειδή καλλιεργείται ως πολιτική ατζέντα» πρόσθεσε ο κ. Σεβαστάκης.

Newsroom Αθήνα 9.84

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΑΘΗΝΑ +
spot_img

Συμβαίνει στην Αθήνα