Με αγροτικές και κτηνοτροφικές παραγωγές που εξάγονται κυρίως στο εξωτερικό, με τους νέους αγρότες και την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα ασχολήθηκε η νέα έρευνα του Αθήνα 9.84 που επιμελήθηκαν η Χριστιάννα Κούσιου και η Νατάσσα Αδαμοπούλου και παρουσίασε από τις 9 το πρωί η Νόνη Καραγιάννη.
Από την Κρήτη μέχρι και τον Έβρο, νέοι αλλά και μεγαλύτεροι σε ηλικία παραγωγοί, κάνουν την Ελλάδα διάσημη, με τα προϊόντα που καλλιεργούν και εξάγουν.
Μπορεί το ελαιόλαδο να βρίσκεται στην πρώτη θέση στην λίστα με πιο δημοφιλή εξαγώγιμα προϊόντα ωστόσο τα τελευταία χρόνια κι άλλα προϊόντα, όπως φραγκόσυκα, σπαράγγια, χαρούπια και φυτικά σαπούνια κατακτούν αγορές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής.
Πρόκειται για εναλλακτικές καλλιέργειες που δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις, προσαρμόζονται πολύ καλά στο μεσογειακό κλίμα και μπορούν να αξιοποιήσουν ακόμη και φτωχά και υποβαθμισμένα εδάφη.
Στο πρώτο μέρος της έρευνας μίλησαν παραγωγοί που ασχολούνται με εναλλακτικές καλλιέργειες και άνοιξαν νέους δρόμους στην παραδοσιακή γεωργία.
Ένας από αυτούς, η Ηλίας Μανούσακας, που χρειάστηκε δύο πτυχία στα οικονομικά και 20 χρόνια εμπειρίας σε τεράστια εργοστάσια επεξεργασίας καφέ για να καταλάβει τί «θησαυρό» είχε αφήσει πίσω του.
Ο Ηλίας Μανούσακας, ήρθε το 2006 από τον Καναδά στην Κρήτη και αποφάσισε να επενδύσει στα χαρούπια, μιας και το συγκεκριμένο προϊόν του θύμιζε τα παιδικά του χρόνια.
Μόνο τα μηχανήματα στο εργοστάσιο του Ηλία Μανούσακα αξίζουν περίπου 2,5 εκατ. Ευρώ. Τα έχει σχεδιάσει ο ίδιος, τα συναρμολόγησε με τη βοήθεια κάποιων στενών του συνεργατών και τα λειτουργεί σχεδόν μόνος του. Με κεφάλαιο που απέκτησε από την δραστηριότητα του, στον Καναδά, επέστρεψε στην Κρήτη για να επενδύσει στην παραγωγή και τυποποίηση του χαρουπιού.
Έφτιαξε την πρώτη μονάδα επεξεργασίας και τυποποίησης προϊόντων από χαρούπι και σήμερα εξάγει σε όλο τον κόσμο χαρουπάλευρο, χαρουπόμελο, χυμούς και καφέ από χαρούπι, αλλά και παξιμάδια, μερέντες, μπάρες και ό,τι άλλο του ζητάνε οι απανταχού στη γη πελάτες του. Η εταιρεία είναι 95% εξαγωγική έχει μεγάλη αύξηση πωλήσεων κάθε χρόνο και πολλά νέα σχέδια.
Βέβαια ο κ. Μανούσακας εξέφρασε και το παράπονο του, καθώς αν και αποφάσισε να επενδύσει στην γενέτειρα του, το κράτος όπως τονίζει δεν τον στήριξε, αντίθετα του δημιούργησε πολλά γραφειοκρατικά προβλήματα.
Και από την Κρήτη στη Μεσσηνία και τα φραγκόσυκα. Ο Γιώργος Αλεβίζος εργάστηκε επί χρόνια επάνω στα φυτά της φραγκοσυκιάς και τις ποικιλίες που είναι παραγωγικές και εμπορεύσιμες στην Ευρώπη ,στην Αμερική και σε άλλες χώρες. Στα 10 χρόνια εντατικής καλλιέργειας έχει αποκτήσει καλλιεργητική τεχνική έτσι ώστε να παρέχει σε νέους καλλιεργητές εγγυημένα μοσχεύματα και τεχνογνωσία με σκοπό να μπορέσουν ν’ αρχίζουν παραγωγή φραγκόσυκου στα πρώτα 2 χρόνια.
Η φραγκοσυκιά είναι φυτό που δεν έχει εχθρούς. Έτσι το κόστος καλλιέργειας είναι πολύ χαμηλό. Η ανάγκη του φυτού για νερό είναι ελάχιστη έτσι ώστε το μέλλον της καλλιέργειας στον ελλαδικό χώρο στα επόμενα χρόνια να είναι βιώσιμη, ακόμα και με την μείωση των υδάτινων πόρων.
Ο κος Αλεβίζος, τονίζει πως στον ενάμιση χρόνο n παραγωγή είναι 800 – 1.200 κιλά το στρέμμα,στα δυόμισι έτη 2.000 – 3.000 κιλά, στα τριάμισι έτη από 3.000 έως 4.000 κιλά, ενώ ο ίδιος σχεδιάζει τον επόμενο χρόνο να ξεκινήσει την εξαγωγική του δραστηριότητα.
Μία άλλη ξεχωριστή περίπτωση εναλλακτικού παραγωγού είναι ο Νίκος Παπουτσής, ο οποίος σε ένα από τα ταξίδια του ανακάλυψε το μύρτιλλο. Ο κ. Παπουτσής ταξίδευε τακτικά για να δει το γιο του Δημήτρη, που σπούδαζε μηχανολόγος – ηλεκτρολόγος στο Κίεβο, και γνωρίστηκε μ’ ένα Λευκορώσο, καθηγητή του στο Πανεπιστήμιο, τον Αλεξέι.
Ο Αλεξέι είχε ως χόμπι τη συλλογή φρούτων απ’ όλον τον κόσμο. Κουβέντα στην κουβέντα, τον έβαλε να δοκιμάσει λικέρ blueberry. Ηταν από τις στιγμές που μπορούν ν’ αλλάξουν την πορεία ζωής ενός ανθρώπου λέει ο κος Παπουτσής , καθώς το blueberry μπήκε στην καρδιά του κι έμελλε να γίνει αφορμή για να γυρίσουν σελίδα ζωής πρώτα η οικογένειά του, έπειτα άλλοι Δραμινοί παραγωγοί κι αργότερα να γίνουν «φαν» και καταναλωτές.
Έπειτα από πολλές περιπέτειες και προσωπικό αγώνα του Νίκου Παπουτσή, που έως τότε ασχολούνταν αποκλειστικά ως εργολάβος ηλεκτρολόγος, με συσκευές ψύξης – θέρμανσης και ασανσέρ, τα φυτά blueberry έφτασαν στην Ελλάδα. Με τη συνδρομή και του καθηγητή Αλεξέι, δημιουργήθηκε ένας ιδιωτικός πειραματικός αγρός το Μάρτη του 2002. Όπως διαπιστώθηκε, το κλίμα της Δράμας, που έχει χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα κάτω του μηδενός και 8 – 9 μήνες βελτιωμένες καιρικές συνθήκες, ευνοούσε την καλλιέργειά του. Το blueberry (μύρτιλο) υποφέρει από τη χαλαζόπτωση, ενώ τώρα αναζητείται τρόπος να επιδοτηθούν η καλλιέργειά του και η ασφαλιστική προστασία με αντιχαλαζικά δίχτυα.
krania
Τα τελευταία δέκα χρόνια, για τον 57χρονο Δραμινό εργολάβο-ηλεκτρολόγο Νίκο Παπουτσή, με παιδιά κι εγγόνια, ο ξαφνικός έρωτας για το blueberry εξελίχθηκε σε πάθος. Αντί να ασχολείται μόνο με το τεχνικό του γραφείο, όλο και ξεκλέβει χρόνο για να αφοσιωθεί στο φυτό, που τον εκπλήσσει διαρκώς, με τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Κι όχι μόνο αυτό, τη δική του δημιουργική τρέλα με το blueberry κατόρθωσε να την περάσει και σ’ όλη την οικογένειά του, που κινείται στους ρυθμούς του φυτού. Μολονότι η καλλιέργειά του είναι περιορισμένη -μόλις 40 στρέμματα- έχει ιδρυθεί και συνεταιρισμός στη Δράμα για την παραγωγή του.
Η οικογένεια Παπουτσή δεν ενδιαφέρεται μόνο για την παραγωγή του προϊόντος, αλλά θεωρεί πως μέλλον δεν υπάρχει χωρίς μεταποίηση. Ετσι, εκμεταλλεύεται τον καρπό, κάνοντας χυμούς, μαρμελάδες πάστα, αλλά και τα φύλλα του φυτού, που φτάνει στην ωρίμανσή του κατά τον 6ο-7ο χρόνο, ενώ ήδη από τον 3ο αρχίζει και βγάζει παραγωγή. Η στρεμματική απόδοση κυμαίνεται από 800 έως 1.500 κιλά. Θεωρείται ακριβή καλλιέργεια, απαιτητική στο χωράφι και θέλει προσπάθεια για τα ζιζάνια και το ξεβοτάνισμα, ενώ το τελικό προϊόν πωλείται κατά κύριο λόγο σε βιολογικά καταστήματα.
Ο όγκος παραγωγής τους κυμαίνεται περίπου 6 – 7 τόνους το χρόνο, αλλά το ενδιαφέρον είναι έντονο κι από παραγωγούς κι από καταναλωτές, που περιμένουν τη νέα σοδειά. Όπως λέει ο Νίκος Παπουτσής, ο θάμνος αυτός έχει θεραπευτικές ιδιότητες για το κυκλοφορικό, τις ουρολοιμώξεις και το σακχαρώδη διαβήτη, ενώ ήδη γίνονται μελέτες για τις θεραπευτικές του ιδιότητες κι από τη Φαρμακευτική Αθηνών κι από τη Φαρμακευτική Πατρών, ανοίγοντας το δρόμο για να δημιουργηθεί χάπι blueberry και να κυκλοφορήσει στην αγορά. Τα προϊόντα του κυρίου Παπουτσή, εκτός από την εσωτερική αγορά, διατίθενται σε Γερμανία και Κύπρο, ενώ κι άλλες αγορές έχουν εκφράσει ενδιαφέρον.
Για τους αρχαίους η κρανιά ήταν το μαγικό δέντρο και για τον κ. Κωνσταντίνο Ντούλια, τον εμπνευστή και ιδρυτή του πρώτου βιολογικού κρανεώνα, είναι το δέντρο του μέλλοντος.
Το όνειρο του βιολογικού κρανεώνα γεννήθηκε στο μυαλό του κ. Κωνσταντίνου Ντούλια, πριν από μια εικοσαετία και πλέον, την ώρα που μάζευε κράνα από τα δέντρα που είχε στο σπίτι του. Από τότε, έχει ξεκινήσει η διαδρομή του, που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εύκολη, αλλά σίγουρα ήταν επιτυχής.
Μέχρι τώρα, έχει κατοχυρώσει στην Ευρώπη δύο από τις ποικιλίες που ο ίδιος δημιούργησε. Καλλιεργεί τις δύο ποικιλίες του, έχει στήσει το δικό του φυτώριο, παίρνει κράνα που παράγονται στο βιολογικό του κρανεώνα και φτιάχνει από αυτά εκχύλισμα κράνου και μαρμελάδες, ενώ στη λίστα του υπάρχουν άλλα δώδεκα προϊόντα για να παράγει.
Πέρυσι, ο Νομός Σερρών ήταν ο πρώτος στην καλλιέργεια κράνων, ενώ φέτος τα σκήπτρα κρατά η Κοζάνη.
Οι κόκκινοι καρποί των κράνων είναι γνωστοί εδώ και αρκετά χρόνια για τη φαρμακευτική τους χρήση. Ήταν το φάρμακο… της γιαγιάς για διάφορες παθήσεις. Ακόμα και σήμερα στα ορεινά της χώρας χρησιμοποιούνται για καρδιακές παθήσεις, πόνους κοιλιάς, πόνους περιόδου, στομαχικές κι εντερικές διαταραχές, ως χωνευτικό, κατά της διάρροιας, στην περίοδο της εγκυμοσύνης, ως τονωτικό τις ώρες εργασίας και μετά από αθλητικές δραστηριότητες. Επιπλέον, γίνεται βάση για κρύα ροφήματα, όπως οι λεμονάδες και οι βυσσινάδες, γίνεται λικέρ, αλλά ταιριάζει και με παγωτά και φρουτοσαλάτες. Όπως επισημαίνει ο κος Ντούλιας σε ένα στρέμμα μπαίνουν περί τα 60 με 80 δέντρα. Η απόδοσή τους δεν είναι πάντα εύκολο να υπολογιστεί, ορίζεται σε δύο τόνους ανά στρέμμα, αλλά μπορεί να φτάσει ακόμα και τρεις έως τέσσερις τόνους ανά στρέμμα.
Η επένδυση στα βιολογικά κράνα ήταν και είναι μεγάλη, με ίδια κεφάλαια. Ο κ. Ντούλιας πιστεύει ότι σύντομα θα πάρει τα λεφτά του πίσω και με το παραπάνω. Τα μέχρι τώρα δείγματα, έχει βάσιμους λόγους να το πιστεύει.
Σε ένα από τα παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα, το μέλι επένδυσε ο Ανδρέας Γκοράνης, ο οποίος παράγει άριστης ποιότητας μέλι όλη του τη ζωή και αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται να κάνει άνοιγμα προς το εξωτερικό. Εργατικός, παραγωγικός και συνεχώς σε κίνηση, μοιράστηκε μαζί μας την εμπειρία του και το πάθος του για τις μέλισσες.
Μεγαλώνοντας στα βουνά των Καλαβρύτων με πατέρα μελισσοκόμο, ο κύριος Γκοράνης έμαθε από μικρός τις αξίες του καλού μελιού αλλά και την γλύκα της φυσικής ζωής. Πολλοί πελάτες τον είχαν προτρέψει στο παρελθόν να προωθήσει τα προϊόντα του στο εξωτερικό. Με τα πολλά πείστηκε και βρέθηκε σε διεθνείς εκθέσεις προϊόντων στην Γερμανία. Οι δεσμοί σταθεροποιήθηκαν και πλέον ο Αντρέας Γκοράνης έβαλε μπρος το επόμενο βήμα, το πρώτο του κατάστημα στην Γερμανία.
Τη 17η θέση, σε πάνω από 70 χώρες, κατέχει η Ελλάδα στις εξαγωγές εμφιαλωμένου κρασιού προς την Κίνα με εξαγωγές 491.946 λίτρων, αξίας 2.224.536 δολαρίων.
Σημαντική άνοδος των ελληνικών εξαγωγών κρασιού καταγράφεται το 2012 στη Β. Αμερική (ΗΠΑ 38,8% σε αξία και 14,64% σε ποσότητα και Καναδά 58,95% σε αξία και 34,79% σε ποσότητα), σύμφωνα με επεξεργασία των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ.
Στις ευρωπαϊκές αγορές η κατάσταση παραμένει σχεδόν αμετάβλητη με τη γερμανική αγορά να απορροφά πλέον 42,5% περίπου των ελληνικών εξαγωγών μεταξύ των χωρών της ΕΕ με μέση τιμή μονάδος στο 1,68 €/2012 έναντι 1,70 €/2011.
Ο Μάρκος Καφούρος πρόεδρος πρόεδρος της Ένωσης και της Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου,ο άνθρωπος που έχει συνδέσει το όνομα του, με τις εξαγωγές οίνου και συγκεκριμένα με το κρασί Σαντορίνης, εξήγησε -μιλώντας στον Αθήνα 9.84- όλες τις προσπάθειες προώθησης του προϊόντος στο εξωτερικό
Mία νέα γλυκαντική ουσία, που παράγεται από το φυτό στέβια, διεκδικεί την αντικατάσταση -σύντομα- της ζάχαρης. Το φυτό θυμίζει το ζαχαρότευτλο και η καλλιέργειά του αποδεικνύεται όχι μόνο πιο οικονομική, αλλά υπόσχεται και μεγαλύτερα κέρδη για τους αγρότες.
Η στέβια χαρακτηρίζεται από πολλούς ως το φυτό της νέας χιλιετίας και η ζάχαρη του μέλλοντος. Άλλωστε, η ζάχαρη της στέβιας διαφημίζεται σήμερα ως φυσική γλυκαντική ουσία με μηδέν θερμίδες.
Σε μια προσπάθεια να ανοίξει ο δρόμος για εναλλακτικές καλλιέργειες, που απαιτούν ελάχιστο νερό και έχουν χαμηλό κόστος παραγωγής, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το ΚΕΤΕΑΘ ξεκίνησαν το 2005 να ασχολούνται συστηματικά με την επιστημονική έρευνα της στέβιας στην Ελλάδα. Πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες δοκιμαστικές καλλιέργειες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και ευδοκίμησαν ικανοποιώντας τους παραγωγούς, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι αντί ζαχαρότευτλων στο μέλλον θα μπορούν να καλλιεργούν τη στέβια για να παράγουν ζάχαρη.
Για την ανάπτυξη αυτών των φυτών απαιτούνται μικρές ποσότητες νερού, χαμηλή λίπανση, ενώ η συγκομιδή είναι πολύ εύκολη έναντι, παραδείγματος χάριν, του καπνού. Η στέβια είναι ένα εντελώς καινούργιο είδος φυτού για την Ελλάδα, άγνωστο στη χώρα μας μέχρι το 2005, όταν το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας άρχισε συστηματική επιστημονική έρευνα, την οποία και συνεχίζει σε συνεργασία με διάφορους φορείς. Είναι ένα πολυετές, πολύκλαδο και ποώδες φυτό, που ζει ή καλλιεργείται αλλού ως ετήσιο και αλλού για 3-7 χρόνια, όπως και στην Ελλάδα.
Για τις προσπάθειες που γίνονται σε δοκιμαστικό επίπεδο για την μεταποίηση της στέβιας στη χώρα μας,καθώς το Μάιο εγκαινιάζεται στην Καρδίτσα η πρώτη μονάδα μεταποίησης στην Ευρώπη, μας μίλησε ο Γιώργος Κουλουσούσας πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Στέβιας Καρδίτσας.
Κολοκυθέλαιο από τον Έβρο και τη Θράκη
Μέχρι σήμερα ξέραμε ότι στον Έβρο και τη Θράκη παράγουμε ελαιόλαδο και ηλιέλαιο. Τώρα αρχίζουμε να μαθαίνουμε την ύπαρξη και του κολοκυθέλαιου, το οποίο παράγεται στα Πετρωτά Έβρου, και έχει φανατικούς καταναλωτές, αφού η κατανάλωση του έχει φαρμακευτικές ιδιότητες. Ο Βαγγέλης Σωτηρούδης και η γυναίκα του Ευαγγελία δεν αρκέστηκαν μόνο στην παραγωγή των αγροτικών προϊόντων κι έκαναν ένα βήμα παραπέρα με την τυποποίηση τους. Με την ίδρυση του εργαστηρίου επεξεργασίας ελαιχούχων σπόρων και ελαίου με ψυχρή πίεση μπήκαν στην τοπική αγορά, με το ηλιέλαιο και μάλιστα πιστοποιημένης βιολογικής καλλιέργειας. Αργότερα πειραματίστηκαν στην παραγωγή κολοκυθέλαιου, το οποίο φαίνεται πως απέκτησε οπαδούς καθώς εδώ και 2 χρόνια το 50% της παραγωγής διατίθεται στην Γερμανική αγορά. Όπως τονίζει ο κος Σωτηρούδης, μπορεί να παράξει ετησίως 1500 μπουκάλια των 250 ml.
Μαστιχόνερο
Βρίσκεται στα ράφια λιγότερο από χρόνο, κι όμως, το Mastiqua, τοποθετείται ανάμεσα στα τέσσερα πιο δημοφιλή προϊόντα στην Αμερική. Η ιδέα ενός ανθρακούχου νερού, με βάση τη μαστίχα, γεννήθηκε στον Δημήτρη Στάινχάουερ, όταν σε ταξίδια του στην Ευρώπη και την Αμερική παρατήρησε ότι στα ξενοδοχεία των χωρών που επισκεπτόταν υπήρχαν πολλά τοπικά προϊόντα. Έτσι, σκέφτηκε να δημιουργήσει και στην Ελλάδα ένα ανάλογο μεσογειακό νερό με βάση τη μαστίχα, μιας και η μαστίχα παράγεται μόνο σε ένα σημείο στον κόσμο, στο νότιο τμήμα της Χίου. Αυτό βέβαια ήταν και το εισιτήριο που έμελε να κάνει το Mastiqua μοναδικό στον κόσμο. Στην Αθήνα βρίσκεται στις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, στο μίνι μπαρ αρκετών κεντρικών ξενοδοχείων της Αθήνας, αλλά κάνει πολύ δυναμική εμφάνιση στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Στο α’ εξάμηνο του 2014 το Mastiqua αναμένεται να τοποθετηθεί στη Δυτική Ακτή και στις μεγάλες αγορές της Ευρώπης, δίνοντας έμφαση σε Γερμανία…
Το φυσικά αρωματισμένο μαστιχόνερο παράγεται από την απόσταξη της καθαρής μαστίχας με ατμό και μεταφέρει όλες τις ξεχωριστές ευεργετικές της ιδιότητες.
Λίπασμα από φύκια
Τα ενοχλητικά φύκια, που βρωμίζουν τις παραλίες της Κεφαλονιάς ήταν η αφορμή για την δημιουργία της εταιρείας Compost Hellas Α.Ε. Στην προσπάθεια να καθαριστούν οι ακτές του νησιού από τα φύκια, κατά την διάρκεια της τουριστικής περιόδου, η Κατερίνα Ξενοπούλου, συνέλαβε την ιδέα της κομποστοποιήσης οργανικών αποβλήτων και η παραγωγή φυσικού λιπάσματος ξεκίνησε με επιτυχία, το 1999.
Η ανοικτή διαδικασία κομποστοποίησης σειραδίων αρχίζει με φύκια και κυρίως του φυτού της θάλασσας (Posidonia oceanica) και επιλεγμένων προϊόντων της γεωργίας και της κτηνοτροφίας (απόβλητα ελιάς, κοπριά, σάρκα από σταφύλια), τα οποία ανακατεύονται και τοποθετούνται σε θημωνιές. Το παραγόμενο κομπόστ μπορεί να εφαρμοστεί σε μια σειρά τελικών χρήσεων, μέσα σε κήπους, σε βιομηχανικές περιοχές, εξωραϊσμού και στην γεωργία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φυσικό λίπασμα βελτιωτικό του εδάφους. Οι περισσότεροι κηπουροί και οι αγρότες γνωρίζουν τα οφέλη της εφαρμογής του κομπόστ στο έδαφος. Το λίπασμα που παράγεται από φύκια είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να τοποθετηθεί οργανική ύλη και θρεπτικά συστατικά λίπανσης πίσω στο χώμα. Το παραγόμενο κομπόστ από φύκια είναι πλούσιο σε οργανική ύλη και θρεπτικά συστατικά, χωρίς χημικά πρόσθετα.
Σπαράγγια
Είναι δεμένα με μία ταινία πάνω στην οποία αναγράφεται με λατινικούς χαρακτήρες η προέλευσή τους: «Tychero – Evros». Αυτό συμβαίνει διότι τα σπαράγγια από το Τυχερό του Εβρου έχουν κατακτήσει τη γερμανική αγορά και εξακολουθούν να πηγαίνουν καλά ακόμη και εν μέσω κρίσης.
Από το 1994, σχεδόν το 100% της παραγωγής των σπαραγγιών από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Κοινής Γεωργικής Εκμετάλλευσης Τυχερού Ν. Εβρου εξάγεται στη Γερμανία, σε δύο μεγάλα σούπερ μάρκετ. Οταν η παραγωγή είναι καλή, περίπου 800-1.000 τόνοι σπαραγγιών περνούν τα σύνορα και πωλούνται στις γερμανικές αγορές. Συνολικά με τα σπαράγγια δραστηριοποιούνται περίπου 30 άτομα, καλλιεργώντας 850 στρέμματα.
Όπως τονίζει ο Θανάσης Μαλτεπιώτης παραγωγός σπαραγγιών «η έξοδος του σπαραγγιού από τον Εβρο προς την Ευρώπη και τη Γερμανία ήταν επιβεβλημένη – από τα πρώτα χρόνια του συνεταιρισμού,κι αυτό διότι στην Ελλάδα το σπαράγγι δεν είχε ζήτηση. Τώρα γίνονται προσπάθειες το… τυχερό σπαράγγι να εξαπλωθεί και στην Ελλάδα».
Για να εξακολουθήσει όμως να είναι… τυχερό το ελληνικό σπαράγγι στο εξωτερικό, ο κ. Μαλτεπιώτης τονίζει πως χρειάζονται επιπλέον κίνητρα. Λέει πως είναι απαραίτητη η στήριξη των παραγωγών από την Περιφέρεια και την Πολιτεία καθώς και από τις τράπεζες.
Φυσικά σαπούνια
Η Ιωάννα Δρακάκη από τη Μεσσηνία, ξεκίνησε την παραγωγή χειροποίητων φυσικών σαπουνιών πριν από 3 χρόνια, όταν ο σύζυγος της παρουσίασε δερματικά προβλήματα. Έφτιαξε σαπούνια από ελαιόλαδο, βρόχινο νερό και αρωματικά φυτά. Ξεκίνησε δειλά δειλά να χαρίζει στους οικείους της τα προϊόντα της, οι οποίοι την παρότρυναν να συμμετάσχει σε διεθνείς εκθέσεις ώστε να προωθήσει το προϊόν της. Έτσι έφθασε σήμερα να εξάγει ποσότητες σε Αγγλία και Ολλανδία, ενώ ενδιαφέρον εξέφρασαν Αραβικές χώρες και Βαλκανικές.
Η ίδια τονίζει πως επιλέγει την ποιότητα παρά την ποσότητα γι αυτό και η παραγωγή της δεν ξεπερνά τα 30 ημερησίως. Η προσπάθεια της βρήκε ανταπόκριση και στο γιο της ο οποίος ασχολείται πλέον με την παραγωγή των σαπουνιών, την συσκευασία και εξαγωγή τους.
Χοχλιοί Κρήτης ή αλλιώς «Escargot de Crète»
Στο Ρέθυμνο της Κρήτης λειτουργεί εδώ και λίγο καιρό η πρώτη καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας σαλιγκαριών στην Ελλάδα.
Η εταιρεία «Χοχλιοί Κρήτης ΕΠΕ» ή αλλιώς «Escargot de Crète», αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι η Κρήτη -και γενικότερα η Ελλάδα- έχει ανεκτίμητο πλούτο που αν τον εκμεταλλευτεί σωστά μπορεί να μεγαλουργήσει.
Εμπνευστής και δημιουργός σε αυτή την προσπάθεια της εταιρείας είναι ο καθηγητής Φυσικής, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κρήτης, Χαράλαμπος Κιαγιάς.
Μερικά από τα επιτεύγματα -παγκόσμιες καινοτομίες- της «Escargot de Crète» είναι πραγματικά εντυπωσιακά:
Είναι το πρώτο εκτροφείο στον κόσμο που παράγει σαλιγκάρια καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, εκμεταλλευόμενο τις άριστες για την εκτροφή σαλιγκαριών κλιματολογικές συνθήκες της Κρήτης, και έχει επιτύχει να έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή σαλιγκαριών ανά στρέμμα παγκοσμίως.
Είναι το πρώτο τυποποιητήριο σαλιγκαριών στον κόσμο το οποίο λειτουργεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ακολουθώντας την παραγωγικότητα των μονάδων εκτροφής.
Τα περισσότερα τυποποιητήρια λειτουργούν μόνο 2 έως 4 μήνες το έτος και μάλιστα την ίδια εποχή που τα σαλιγκάρια της κρητικής υπαίθρου αναπαράγονται, με όποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό για την πανίδα του τόπου μας.
Όλα τα προϊόντα της κρητικής εταιρείας αποτελούν καινοτομία στην παγκόσμια αγορά και είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τη φήμη της χώρας μας καθώς χρησιμοποιούνται ελληνικές συνταγές.
Είναι η πρώτη φορά που τυποποιείται η διάσημη κρητική συνταγή, χοχλιοί μπουμπουριστοί, ως προς τα συστατικά της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η διάσημη Γαλλική συνταγή escargots de Bourguignon είναι γνωστή σε όλη την υφήλιο ακριβώς επειδή έχει τυποποιηθεί.
Είναι η πρώτη φορά που τα σαλιγκάρια, χωρίς κανένα άλλο συντηρητικό, διατηρούνται μέσα στο ελαιόλαδο, το οποίο μάλιστα είναι εξαιρετικό παρθένο, βιολογικής γεωργίας και ΠΟΠ Βόρειος Μυλοπόταμος Κρήτης.
Είναι η πρώτη φορά που ελληνική βιομηχανία τυποποίησης σαλιγκαριών τολμά και τυποποιεί το κρέας των σαλιγκαριών σε μορφή έτοιμου γεύματος.
Οι συνταγές με τις οποίες διατίθεται το προϊόν έτοιμο προς βρώση είναι:
1. Σαλιγκάρια με ξύδι, δενδρολίβανο και σταφίδα σουλτανίνα Κρήτης (βιολογικής γεωργίας) μέσα σε ελαιόλαδο.
2. Σαλιγκάρια με θυμάρι, λεμόνι και πράσινη χονδρολιά Κρήτης (βιολογικής γεωργίας) μέσα σε ελαιόλαδο.
3. Σαλιγκάρια μέσα σε ελαιόλαδο.
4. Σαλιγκάρια με σκόρδο και μαϊντανό σύμφωνα με τη γαλλική συνταγή escargots de Bourguignon, με την καινοτομία ότι δεν χρησιμοποιείται βούτυρο αλλά το κρητικό ελαιόλαδο.
Τα προϊόντα αυτά όπου έχουν μέχρι σήμερα παρουσιαστεί, σε εκθέσεις και events γευσιγνωσίας, έχουν κλέψει τις εντυπώσεις και έχουν ενθουσιάσει τους σεφ, ανοίγοντας νέους δρόμους στη γαστρονομία.
Τα σαλιγκάρια της «Χοχλιοί Κρήτης ΕΠΕ» σήμερα ήδη βρίσκονται σε μερικά από τα καλύτερα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα και δοκιμάζουν τα πρώτα βήματά τους σε 8 αγορές του κόσμου! Ο 42χρονος Χαράλαμπος Κιαγιάς δημιουργός αυτής της πρωτότυπης μονάδας τονίζει πως το 50% της παραγωγής του διατίθεται για εξαγωγές.
Η εκτροφή σαλιγκαριών όμως δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση. Μπορεί ο κ. Κιαγιάς να εξέλιξε την παραγωγή του και να προχώρησε σε τυποποίηση του προϊόντος του, ωστόσο άλλοι παραγωγοί όπως ο Θεόδωρος Τσαραμπάρης εγκατέλειψε την προσπάθεια. Ξεκίνησε την εκτροφή των σαλιγκαριών το 2009, με προοπτική μέχρι σήμερα να καταφέρει απόδοση 800 κιλά ανά στρέμμα. Ωστόσο η παραγωγή έμενε σταθερή στα 350 κιλά, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει την προσπάθεια και να επιτρέψει σε κλασσικές παραγωγές όπως τα όσπρια.
Μόνο το 25-30% της προσπάθειας εκτροφής σαλιγκαριών πέτυχε, ενώ ίδια εικόνα είναι και στο ιπποφαές. Ο κος Κωνσταντίνος Ντούλιας, που δραστηροποιείται πλέον με τα κράνα, τονίζει πως βασικός λόγος για τις αποτυχίες είναι πως στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν μελέτες για αρκετά προϊόντα και σχεδόν ποτέ δεν λαμβάνονται υπόψη οι εδαφοκλιματικές συνθήκες.
Παρόμοια εικόνα και στα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, που εμφανίζουν μεγάλη δυναμική λόγω του ευνοϊκού κλίματος της Ελλάδος. Την τελευταία τετραετία εκατοντάδες παραγωγοί, είτε νέοι, είτε ως παρεμφερής δραστηριότητα ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια τους. Αρκετοί όμως απέτυχαν καθώς δεν ακολούθησαν τις ενδεδειγμένες οδηγίες καλλιέργειας.
Φασόλια Πρεσπών
Τα φασόλια Πρεσπών, μετά την αναγνωρισιμότητα που έχουν κερδίσει στην ελληνική αγορά, είναι τώρα έτοιμα να κερδίσουν και τις αγορές του εξωτερικού. «Βασικός στόχος μας είναι οι εξαγωγές και έχουμε ήδη ξεκινήσει επαφές με ΗΠΑ, Αυστραλία και Κύπρο», δήλωσε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φασολοπαραγωγών Εθνικού Δρυμού Πρεσπών «Πελεκάνος» κ. Νικόλαος Στεργίου. «Θεωρούμε ότι πρέπει να προχωράμε με σταθερά βήματα για να έχουμε μακροχρόνια θετικά αποτελέσματα. Είμαστε ένας «υγιής» συνεταιρισμός, με κύκλο εργασιών 4,5 εκατ. ευρώ κάθε έτος και δεν έχουμε χρέη».
Ο συνεταιρισμός έχει κάνει πράξη τη συμβολαιακή γεωργία. Σήμερα στην περιοχή των Πρεσπών καλλιεργούνται με φασόλια συνολικά περίπου 10.000 στρέμματα, από τα οποία τα 5.000 ανήκουν στο συνεταιρισμό.
Η εγχώρια παραγωγή
Πάντως σύμφωνα με στοιχεία στην Ελλάδα:
Παράγουμε φακές 7.500 τόνους και εισάγουμε άλλες 10.000 τόνους, για να καλύψουμε τις εγχώριες ανάγκες.
Τρώμε 35.000 τόνους φασόλια ετησίως , εκ των οποίων σχεδόν οι 24.000 είναι εισαγωγής. Η εγχώρια παραγωγή ρεβιθιών υπολογίζεται στους 10.000 τόνους, ενώ η κατανάλωση στους 45.000 τόνους. Κι αυτό γιατί η ελληνική παραγωγή δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες, εν αντιθέσει με την Τουρκία που δεν εισάγει αλλά μόνο εξάγει.
Ένα ξεχωριστό όσπριο παράγεται στην περιοχή των περιοχή των Πρεσπών. Πρόκειται για το μαύρο φασόλι, ιδιαίτερης διατροφικής αξίας, η παραγωγή του όμως δεν ξεπερνά του 20 τόνους ετησίως. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πρόσπάθεια ανάδειξης του προϊόντος, το οποίο αν και δεν είναι γνωστό στο υεύ κοινό, κάνει θραύση στα gourmet εστιατόρια της Ελλάδος και του εξωτερικού. Ο Νίκος Στεργίου έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο μαύρο φασόλι Πρεσπών.
Φάβα Σχοινούσας
Στη Σχοινούσα φτιάχνουν μια πεντανόστιμη φάβα από το σπάνιο ψυχανθές κατσούνι (pisum sativum), γλυκειά, ξηροκαρπάτη και φίνα, με νότες ψημένου στραγαλιού. Παλαιότερα, κάθε σπίτι καλλιεργούσε τα χωράφια του, για τη φάβα της χρονιάς. Είναι μια καλλιέργεια δύσκολη, καθώς το φυτό είναι ευαίσθητο και απαιτητικό και όλη η διαδικασία πρέπει να γίνει με το χέρι. Μαζεύεται το πρωί με τη δροσιά, πριν χαράξει, γιατί αν το δει ο ήλιος σπάει και πέφτει. Εξαιτίας αυτών των δυσκολιών η καλλιέργεια είχε σχεδόν εγκαταλειφθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Από λίγους σπόρους που είχαν κρατήσει κάποιοι παππούδες, αποφάσισαν μερικοί νεότεροι να αναστήσουν την καλλιέργεια και να τη γνωρίσουν στο κοινό. Ο Μανώλης Κωβαίος είναι ένας από αυτούς.
Σπόροι
Κλιμακώνονται οι αντιδράσεις ενάντια στην πρόταση Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τον οποίο απειλείται να τεθεί εκτός νόμου η διατήρηση, χρησιμοποίηση και ανταλλαγή σπόρων που προέρχονται από τους αγρότες, ωθώντας τους αντικειμενικά στην αγορά σπόρων από τις μεγάλες πολυεθνικές.
Μια πρώτη επιτυχία του ευρύτατου πανευρωπαϊκού κινήματος διαμαρτυρίας ήταν η σχεδόν ομόφωνη αντίθεση στον Κανονισμό της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την προηγούμενη Τρίτη.
Συγκεκριμένα υπερψηφίστηκε τροπολογία που κατέθεσε ο ανεξάρτητος Ελληνας ευρωβουλευτής, Κρίτων Αρσένης, η οποία προβλέπει την απόρριψη της σχετικής πρότασης ευρωπαϊκής νομοθεσίας και την αντίθεση στην επιβολή γραφειοκρατικών εμποδίων σε όσους αγρότες επιλέγουν να μην αγοράζουν σπόρους από το εμπόριο.
Η πρόταση νέου Κανονισμού της Ε.Ε. για το Φυτικό Πολλαπλασιαστικό Υλικό παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2013 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θέτει κριτήρια διακριτότητας, ομοιομορφίας και σταθερότητας για να κατηγοριοποιήσει τους σπόρους, κριτήρια που δεν μπορούν (και δεν πρέπει) να εφαρμοστούν στους φυσικά παραγόμενους σπόρους. Γι’ αυτό έχουν προκληθεί πολύ έντονες αντιδράσεις: οι τροπολογίες στον προτεινόμενο Κανονισμό ξεπερνούν τις 1.400, με πολλές απ’ αυτές να είναι τελείως απορριπτικές.
Σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η πρόταση επιβάλλει γραφειοκρατικά εμπόδια σε όσους αγρότες δεν αγοράζουν τους σπόρους από το εμπόριο. Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά γίνεται αδύνατο για τους αγρότες να κρατούν και να αναπαράγουν σπόρους, όπως ήταν η πρακτική για αιώνες, αλλά πρέπει να τους αγοράζουν, προφανώς από τις μεγάλες εταιρείες. Πέρα από τις οικονομικές συνέπειες για τους γεωργούς, διαμορφώνεται μεγάλος κίνδυνος για τη βιοποικιλότητα και τη διατροφική ανεξαρτησία και ασφάλεια. Σήμερα, για παράδειγμα, υπάρχουν πολλές ποικιλίες ντομάτας. Εάν υπήρχαν 2-3 πατενταρισμένες ποικιλίες και προσβάλλονταν από ασθένεια, η καταστροφή θα ήταν καθολική.
Βεβαίως είναι πολλά τα λεφτά. Η ευρωπαϊκή αγορά σπόρων υπολογίζεται σε 8 δισ. ευρώ (40 δισ. ευρώ η παγκόσμια), ενώ κυριαρχείται από τέσσερις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες ελέγχουν το 58% της αγοράς (οι δέκα μεγαλύτερες το 73%). Οι αγροτοδιατροφικοί κολοσσοί διαμαρτύρονται βέβαια ότι χάνουν το 40% των εν δυνάμει αγορών, λόγω «παράνομης αναπαραγωγής και καλλιέργειας μη καταχωρισμένων ποικιλιών σπόρων».
Χάθηκε το 75%
Στην Ευρώπη ήδη το 75% της αγροτικής βιοποικιλότητας έχει ήδη χαθεί. Ειδικά στην Ελλάδα, με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα (και στους σπόρους) στην Ε.Ε., τον μικρό σχετικά κλήρο και την επιβίωση της πατροπαράδοτης συνήθειας να κρατούνται οι σπόροι από την καλλιέργεια, το κτύπημα εάν περάσει ο Κανονισμός θα είναι πολύ μεγάλο. Η ελληνική κυβέρνηση έχει το τρέχον εξάμηνο την προεδρία της Ε.Ε.
Για τις καταστροφικές συνέπειες στην ελληνική γεωργία αν τελικά ψηφιστεί ο νόμος μίλησε ο Παναγιώτης Σαϊτανούδης, ιδρυτής του ΠΕΛΙΤΙ μιας οργάνωσης για την διάσωση και διάδοση των σπόρων
Αυγοδιατροφική
Η Αυγοδιατροφική αποτελεί την ένωση τεσσάρων από τις μεγαλύτερες πτηνοτροφικές μονάδες της Β. Ελλάδος. Οι ιδρυτές της αποτελούν τη 2η γενιά από οικογένειες με παράδοση στην πτηνοτροφία και την απαραίτητη εμπειρία στην εκτροφή & διάθεση αυγών.
Διαθέτει 4 υπερσύχρονες ιδιόκτητες πτηνοτροφικές μονάδες στη Β. Ελλάδα ενώ καθημερινά το ωοσκοπικό της κέντρο διαχειρίζεται και αποθηκεύει πάνω από 400.000 αυγά τα οποία είναι έτοιμα προς διάθεση από το στόλο των ιδιόκτητων φορτηγών ψυγείων της. Εκτός από τα φρέσκα αυγά κότας, που διατίθενται καθημερινά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, παράγονται και Προϊόντα παστεριωμένου αυγού (πλήρες – ασπράδι – κρόκος – κρόκος 11% αλάτι, κρόκος με ζάχαρη, μείγμα ομελέτας) καθώς και αυγά χήνας, φραγκόκοτας, γαλοπούλας, στρουθοκάμηλου και ορτυκιών. Προσφάτως προχώρησαν στην παρασκευή πρωτεϊνούχων ροφημάτων για αθλητές τα οποία διατίθενται στο εξωτερικό.
Ο Νίκος Αλωπούδης, εμπνευστής της αυγοδιατροφικής τονίζει πως η αυξημένη τιμή στα αυγά στην χώρα μας οφείλεται στην αυξημένη φορολογία αλλά και στον τρόπο που εξοφλούν τα σούπερ μάρκετ τους προμηθευτές.
Κατσικίσιο γάλα
Το αγρόκτημα Αμάλθεια είναι μία πρότυπη κτηνοτροφική – αιγοτροφική μονάδα με καθετοποιημένη παραγωγή προϊόντων αιγοτροφίας. Εδρεύει στην Άνω Καλλινίκη Φλώρινας και λειτουργεί από το Νοέμβριο του 1989.
Η διαδικασία ίδρυσης της μονάδας ξεκίνησε με την ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο που ολοκληρώθηκε το 2009.
Ιδρυτής και ιδιοκτήτης είναι ο Δημήτρης Μηνόπουλος, Τεχνολόγος Γεωπόνος, με εξειδίκευση στο Ινστιτούτο Κτηνοτροφίας στη Γερμανίας. Η μονάδα, είναι οικογενειακή επιχείρηση και παράγει κατσικίσιο γάλα και τυρί τα οποιά διατίθενται στην ελληνική αγορά.
Στην Πράσινη βδομάδα στο Βερολίνο, η Ελλάδα είχε μια σημαντική παρουσία, με τους Γερμανούς να εκφράζουν έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά προϊόντα. Πάνω από 400 χιλιάδες επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν μεταξύ άλλων και τα ελληνικά προϊόντα, όπως λάδι, όσπρια, εσπεριδοειδή, φέτα και όσπρια.
Ο Βασίλης Νικολαϊδης, εκπροσωπώντας το λάδι Καλαμών, έφυγε από το Βερολίνο καταφέρνοντας να ξεπουλήσει και έχοντας στις βαλίτσες του, παραγγελίες τόσο από Γερμανούς καταναλωτές όσο και από εστιατόρια.
Σε δυναμική παρουσία στην αγορά της Γερμανίας στοχεύει η Sparta orange, ένας συνεταιρισμός από την Σπάρτα που έδωσε το παρόν της στην Πράσινη Εβδομάδα. Όπως επισήμανε ο εκπρόσωπος του, Πέτρος Μπλέτας στην Γερμανική αγορά κυριαρχούν τα Ισπανικά και τούρκικα εσπεριδοειδή και αυτά πρέπει να ανατραπεί
Η Αναστασία Μαυράκη, εκπρόσωπος της εταιρίας Hellenic Divinity, η οποία παράγει και εξάγει φυτικά προϊόντα, κατά την διάρκεια της έκθεσης διαπίστωσε προκατάληψη των Γερμανών για τα ελληνικά προϊόντα.
Newsroom Αθήνα 9.84
