Σε ανοδική πορεία κινούνται οι τιμές βασικών προϊόντων και υπηρεσιών παρά την συμπίεση μισθών και συντάξεων. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η εκπομπή «Επόμενη Δόση» με τη Δ. Σαρρή και τον Γ. Παπαγεωργίου, αυξήσεις έως και 18% καταγράφονται σε σχέση με πέρσι, σε μεγάλη γκάμα προϊόντων.
Συγκεκριμένα αυξήσεις έως και 18.5% παρατηρείται στο κακάο, 2-5% στο γάλα, 5% σε κονσέρβες και 6% στα γιαούρτια. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν για άλλη μια φορά το γεγονός ότι η χώρα μας παραμένει μια από τις ακριβότερες χώρες της Ευρωζώνης, ακριβότερη κατά περίπτωση ακόμη και από Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία.
Γιατί δεν υποχωρούν όμως οι τιμές στη χώρα μας, μας εξηγεί ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος Αντώνης Μακρής, ο οποίος μίλησε στον Σάββα Κόκκινο.
«Η πρώτη προσέγγιση γιατί οι τιμές κρατιούνται υψηλά ή σε κάποιες περιπτώσεις αυξάνονται θα το χωρίσουμε σε κάποιες κατηγορίες για να καταλάβουμε τι γίνεται: Πρώτον υπάρχει ο φορολογικός πληθωρισμός και ανεβαίνοντας οι φόροι, οι τιμές θα ανέβουν. Δεύτερον, υπάρχουν κάποιες αιτίες που είναι κρυφές, όπως ο πληθωρισμός επιβίωσης ( όταν κάποια εταιρεία και ο ιδιοκτήτης της βλέπει τον καταναλωτή ότι δεν τον προτιμά , και αν υπάρξει κάποιος που μπει στο μαγαζί είναι αυτός που θέλει να ψωνίσει, τότε ο ιδιοκτήτης συγκρατεί την τιμή). Η χώρα μας από τους προμηθευτές του εξωτερικού, που είναι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι , η Ελλάδα δυστυχώς δεν έχει ιδιοπαραγόμενα, δευτερογενούς παραγωγής προϊόντα για να έχει εμπορική διαχείριση, συνήθως αγοράζει και εισάγει από το εξωτερικό, έχουν μια στρατηγική και μια πολιτική επί των πωλήσεων, Τι σημαίνει αυτό; Κάποιες χώρες που αντέχουν υψηλά τις λιανικές τιμές πουλάνε τις χονδρικές λίγο υψηλότερες και σε κάποιες χώρες που δεν αντέχουν υψηλές τιμές λιανικής πουλάνε χαμηλότερα , έτσι ώστε το μουαγιέν που κάνουν στην τελική τιμή κατά την στιγμή της παγκόσμιας εξυπηρέτησης της αγοράς να την κρατάνε σε ένα σταθερό ποσό. Τι σημαίνει αυτό; Τις εποχές που μπήκαμε στο ευρώ, υπήρξε ένας πληθωρισμός πάρα πολύ μεγάλος κατά κάποιες προσεγγίσεις ήταν γύρω στα 1500% και είδαμε ότι πολλές τιμές μεταφράστηκαν σε ευρώ χωρίς να μεσολαβήσει η λογική που είχαν οι τιμές στο παρελθόν και έτσι υπήρξε ένας πληθωρισμός πάρα πολύ υψηλός. Οι προμηθευτές βλέποντας ότι η τιμή της λιανικής ανεβαίνει ανέβασαν και τις τιμές χονδρικής».
ΕΡ: Μήπως εμείς κάναμε αυτό το λάθος, δηλαδή μήπως έβλεπαν το υψηλό κόστος των προϊόντων και ενθαρρύνθηκαν για να μας αυξήσουν τις τιμές;
ΑΠ: Αυτό είναι μια πραγματικότητα , με αποτέλεσμα σήμερα που δεν μπορεί ο καταναλωτής αναγκάζονται οι επιχειρηματίες να απευθύνονται στο εξωτερικό και να λένε κατεβάστε μας τι τιμές, δεν μπορούμε να πουλήσουμε, πηγαίνετε μας σε άλλη κατηγορία όμως όπως ξέρετε η παγκόσμια οικονομία δεν συμπεριφέρεται με την ελαστικότητα όπως ένας καταναλωτής με τον προμηθευτή του στην Ελλάδα, έχουν μια λογική προσέγγισης του προβλήματος με ηπιότερες μεθόδους. Σου λένε φέρτα λεφτά προδιακανονισμό μετρητοίς και θα σου κάνω ένα 3% έκπτωση. Με αυτές τις λογικές δεν μπορούν να κατέβουν εύκολα οι τιμές αν βάλουμε μέσα και το χρηματιστηριακό παιχνίδι των πρώτων υλών, θα συνεχίσουν οι αυξήσεις στην αγορά. Δεν νομίζω πως υπάρχει κάποιος επιχειρηματίας που να μην θέλει να έχει τις φθηνότερες τιμές και τα καλύτερα προϊόντα και να πουλάει.
ΕΡ: Θα μπορούσε να υπάρξει μια παρέμβαση της πολιτείας επίσημη με τα άλλα κράτη ώστε να δουν οι εισαγωγείς με διαφορετικό μάτι το κόστος των προϊόντων που μας δίνουν;
ΑΠ: Αυτό είναι ένα θέμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Θεωρητικά στην Ελλάδα, πρακτικά δεν ξέρω αν γίνεται έχω κάποιες αμφιβολίες, θα μπορούσε η επιτροπή τηρώντας τους κανόνες και το ρόλο της να παρεμβαίνει στην αγορά ούτως ώστε να διακρίνει τις κάποιες διαφοροποιήσεις που θα ήταν παράταιρες για τα κοστολογικά στοιχεία των προϊόντων . Αισθάνομαι πως σε κάποιες περιπτώσεις το έχει κάνει, ίσως το έχει κάνει ή να μην το έχει κάνει αλλά είναι η μόνη αρχή που μπορεί να παρέμβει.
Άμεση ενεργοποίηση αγορανομικής διάταξης για ελεγχόμενα ποσοστά κέρδους λιανικής και χονδρικής, ζητούν οι καταναλωτικές οργανώσεις, καθώς αυξάνονται οι καταγγελίες για συνεχόμενες αυξήσεις σε βασικά είδη διατροφής. Ο πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Ελλάδος Μιχάλης Τσιφάκης, μιλώντας στην Χριστιάννα Κούσιου, τόνισε ότι λόγω των αυξήσεων στα προϊόντα και των παράλληλων μειώσεων στους μισθούς, οι Έλληνες ψωνίζουν λιγότερες ποσότητες και προτιμούν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Κατά της εφαρμογής αγορανομικής διάταξης για τον περιορισμό των ποσοστών κέρδους τάσσεται ο Ειδικός Γραμματέας Εποπτείας της Αγοράς του Υπουργείου Ανάπτυξης, Γιώργος Στεργίου. Μιλώντας στην Χριστιάννα Κούσιου, ο κ. Στεργίου πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει σε καμία προηγμένη κοινωνία, κανένας μαγικός τρόπος να μειώνεις τις τιμές , όταν έχουμε συνειδητοποιημένους καταναλωτές από την μια πλευρά και υπεύθυνες επιχειρήσεις από την άλλη και φυσικά ένας εκλεκτικός μηχανισμός κρατικός ο οποίος θα ελέγχει αυτούς που παρεμβαίνουν στο δίκαιο του ανταγωνισμού».
ΕΡ:Είστε ευχαριστημένος με του ελέγχους που γίνονται; Είναι επαρκείς;
ΑΠ: Η υπηρεσία εποπτείας ελέγχου της αγοράς, το τελευταίο έτος τριπλασίασε τα επιβαλλόμενα πρόστιμα για παραβάσεις για παράνομες πρακτικές. Δεν σημαίνει πως πρέπει να είμαστε υπερήφανοι, αυτού του είδους το αποτέλεσμα όμως είναι ενδεικτικό ότι η παρουσία της οργανωμένης πολιτείας γίνεται όλο και πιο αποτελεσματική.
ΕΡ: Πολλές καταναλωτικές οργανώσεις κάνουν λόγο για επαναφορά της αγορανομικής διάταξης για ελεγχόμενα ποσοστά κέρδους σε χονδρική και λιανική. Το βλέπεται εφικτό;
ΑΠ: Μια τέτοια απόφαση θα παρθεί σε επίπεδο κυβερνητικό. Στα νωπά λαχανικά μέχρι και τον Ιούνιο του 2011 υπήρχε πλαφόν στην ουσία , ένα καθεστώς διατίμησης στα ποσοστά κέρδους . Το αποτέλεσμα ήταν ότι σίγουρα δεν βελτίωσαν τις τιμές λιανικής αλλά δημιουργούσαν στρεβλώσεις αποθάρρυναν σοβαρούς επιχειρηματίες να ασχοληθούν με τον συγκεκριμένο χώρο.
ΕΡ: Εκτιμάτε ότι οι τιμές το επόμενο διάστημα θα υποχωρήσουν;
ΑΠ: Η εξέλιξη των τιμών ειδικά τα είδη διατροφής, εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών, οι οποίες δυστυχώς αυτήν περίοδο είναι σε ανοδική πορεία παγκοσμίως. Νομίζω όμως επειδή όλοι οι φορείς της αγοράς έχουν αναλάβει μια υπεύθυνη πρωτοβουλία επιθετικών κινήσεων, νομίζω ότι θα δούμε μια συγκράτηση, μια απορρόφηση της αύξησης του κόστους, άρα και συγκράτηση των τιμών. Δεν μπορώ να προβλέψω μείωση τιμών.
Έρευνα: Σάββας Κόκκινος – Χριστιάννα Κούσιου
